Wstęp
W marcu najbliższy kontrakt majowy obniżył się do najniższego w 2019 r. poziomu (181 EUR) w trakcie sesji 11 i 12 marca. W drugiej dekadzie miesiąca ceny powróciły w okolice 185-190 EUR i ustabilizowały się po dosyć dynamicznych spadkach kontraktów w lutym i w pierwszej połowie marca. Po pierwszej dekadzie kwietnia cena najbliższego kontraktu majowego była o prawie 14% wyższa niż rok temu, natomiast kontraktu wrześniowego o niecałe 4%.
MATIF notowania kontraktów (w EUR/t) |
Pszenica | |
---|---|---|
maj'19 | wrzesień'19 | |
11.04.2019 | 189,25 | 177,00 |
11.03.2019 | 184,00 | 173,5 |
zmiana m/m | 2,85% | 2,02% |
maks. 3 m-ce | 203,00 | 185,00 |
min. 3 m-ce | 181,25 | 173,50 |
maj'18 | wrzesień'18 | |
11.04.2018 | 166,50 | 170,50 |
zmiana r/r | 13,7% | 3,8% |
Produkcja pszenicy na świecie
Najnowszy światowy bilans pszenicy opublikowany w kwietniu przez USDA nie zawiera istotnych zmian produkcji tego zboża w bieżącym sezonie (doszacowanie o -0,02%). Korekty poziomów produkcji w poprzednich sezonach są również minimalne i nie przekraczają 0,02%. Pierwszą prognozę produkcji pszenicy w sezonie 2019/20 USDA opublikuje w maju.
Pszenica dane globalne mln t |
15/16 | 16/17 | 17/18 szac. | 18/19 progn marzec |
18/19 progn kwiecień |
---|---|---|---|---|---|
produkcja | 738,4 | 756,4 | 763,2 | 733,0 | 732,9 |
zużycie | 716,2 | 739,1 | 743,6 | 742,1 | 739,2 |
handel (eksport) | 172,0 | 182,3 | 182,6 | 179,5 | 179,0 |
zapasy końcowe | 245,0 | 262,3 | 281,9 | 270,5 | 275,6 |
źr. USDA IV 2019 r.
UE
Na koniec marca KE prognozuje zasiewy pszenicy miękkiej w UE na poziomie 23,7 mln ha, tj. o około 0,2 mln ha mniej niż w poprzedniej projekcji. Produkcja w sezonie 2019/20 przy średniej unijnej wydajności 5,9 t/ha ma wynieść 140 mln t, czyli o 9% więcej niż w sezonie 2018/19.
Zużycie pszenicy
USDA ponownie skorygowała w dół globalne zużycie pszenicy w bieżącym sezonie. W kwietniu korekta wyniosła prawie 3 mln t (w marcu było 5 mln t), co oznacza, że w sezonie 2018/19 prognoza zużycia pszenicy wynosi 739 mln t (w sezonie 2017/18 prawie 744 mln t). Ponownie zmniejszenie zużycia pszenicy dotyczyło UE – obecnie o 1,5 mln t do poziomu 123 mln t. USDA zmniejszyła również zużycie w Iranie z 17,1 do 16,1 mln t.
UE
Na koniec marca prognoza zużycia pszenicy miękkiej w UE wyniosła 119 mln t, tj. utrzymała się na tym samym poziomie co w poprzedniej projekcji. W przyszłym sezonie zużycie pszenicy miękkiej przewidywane jest na tym samym poziomie (źr. KE).
Handel pszenicą
Światowy eksport pszenicy w bieżącym sezonie według najnowszego raportu USDA ma wynieść 179 mln t. W porównaniu do zeszłomiesięcznej prognozy analitycy USDA zwiększyli z 23 do 24 mln t prognozę eksportu dla UE. W dół skorygowana została prognoza dla USA, która obecnie wynosi 27,3 mln t.
Rosja
Eksport zbóż z Rosji od początku bieżącego sezonu do 2 kwietnia (na podstawie certyfikatów eksportowych) wyniósł 39,3 mln t, w tym 31,8 mln t pszenicy. Eksport zbóż był o ponad 7% mniejszy, a pszenicy o 0,2% mniejszy niż w analogicznym okresie w sezonie 2017/18.
USA
Eksport pszenicy wszystkich klas w USA przekroczył 24,3 mln t, tj. był o 6% większy niż w analogicznym okresie ubiegłego sezonu. W kwietniu USDA obniżyła prognozę eksportu pszenicy do poziomu 27,3 mln t.
UE
Unijny eksport pszenicy miękkiej mocniej uaktywnił się w marcu. W okresie od początku sezonu do 31 marca br. przekroczył 14,1 mln t i był o 7% niższy niż w analogicznym okresie ubiegłego sezonu (na początku marca był o 11% niższy). Polepszenie wyników UE to przede wszystkim wkład Francji, która w okresie 4 tygodni marca wyeksportowała poza Unię ponad 1,3 mln t pszenicy miękkiej. W tym czasie z Polski wysłano niecałe 0,2 mln t. Po 9 miesiącach z Polski do krajów trzecich wysłano 1,05 mln t, -podobny wynik ma Litwa (1 mln t). Poprawa wyniku eksportowego skutkowała podniesieniem o 1 mln t zeszłomiesięcznej prognozy eksportu pszenicy miękkiej z UE w bieżącym sezonie do poziomu 19 mln t.
W marcu import pszenicy miękkiej do UE wyhamował. Po 9 miesiącach wyniósł 3,6 mln t, tj. o 8% więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego sezonu (na początku marca był o 22% wyższy).
Zapasy pszenicy
W kwietniu, w prognozowanym przez USDA światowym bilansie pszenicy zapasy końcowe w bieżącym sezonie wzrosły i mają wynieść 275,6 mln t. Zmiana w tej pozycji bilansowej przekroczyła 5 mln t. Źródłem tej zmiany jest m.in. wzrost zapasów w Iranie z 3,2 do 6,3 mln t. W USA zmniejszenie prognozy eksportu skutkowało podwyższeniem projekcji zapasów z 28,7 do 29,6 mln t. W Rosji USDA przewiduje zapasy na poziomie 6,7 mln t (2017/18: 12 mln t).
UE
Korekta unijnego salda handlowego pszenicy miękkiej skutkowała obniżeniem prognozy zapasów końcowych pszenicy miękkiej w UE z 13,5 do 12,3 mln t. Realizacja tej prognozy oznaczałaby, że początek przyszłego sezonu UE zacznie z zapasami o około 5 mln t mniejszymi niż w poprzednim sezonie.
Ceny pszenicy
Na giełdzie Matif w marcu po „zaliczeniu” przez majowy kontraktu pszenicy najniższego poziomu ceny w 2019 r., który wyniósł na zamknięciu sesji 11 marca 181,25 EUR (w trakcie sesji min 181 EUR), notowania weszły w fazę trendu bocznego. Do 10 kwietnia ceny kontraktu utrzymały się w przedziale 185-190 EUR.
Średnia cena pszenicy (12,5%) w porcie Noworosyjsk wyniosła 4 kwietnia 228 USD/t. Obniżyła się również średnia cena pszenicy w południowej części Rosji i wyniosła 14,2 tys. RUB/t (28 lutego: 14,67 RUB/t).
Polska - sytuacja rynkowa
Po ośmiu miesiącach sezonu 2018/19 skup pszenicy (dane meldunkowe GUS) wyniósł o 3,6 mln t, tj. był o 28% mniejszy (-1,4 mln t) niż w analogicznym okresie ubiegłego sezonu.
Po siedmiu miesiącach bieżącego sezonu eksport pszenicy z Polski przekroczył 1 mln t, tj. był o 8% mniejszy niż w analogicznym okresie ubiegłego sezonu. Import wyniósł 0,4 mln t i był o 4% mniejszy. Wolumenowe saldo jest dodatnie i według wstępnych danych po siedmiu miesiącach wyniosło 0,66 mln t, tj. było o 10% niższe niż w tym samym okresie ubiegłego sezonu.
Krajowa średnia miesięczna cena netto pszenicy konsumpcyjnej w lutym 2019 r. podawana przez MRiRW wyniosła 851 zł/t (-6zł/t m/m) i była o 175zł/t wyższa niż w lutym 2018 r. Natomiast średnia krajowa cena ziarna pszenicy netto według GUS wyniosła 838 zł/t (+5zł/t m/m).
W marcu średnia krajowa cena pszenicy konsumpcyjnej opublikowana przez MRiWR wyniosła 827 zł/t i była o 150 zł/t wyższa niż w marcu 2018 r.
Komentarz
Pierwsze prognozy zbiorów pszenicy w nowym sezonie wskazują na wzrost areału zasiewów pszenicy w UE o około 3% oraz wzrost produkcji o około 9% (wg KE) w stosunku do 2018 r., co było jednym ze źródeł presji na ceny pszenicy. JRC, unijny ośrodek badawczy, w marcowym biuletynie MARS dobrze ocenił kondycję upraw ozimych w UE, a prognozowany w najbliższych zbiorach średni unijny plon pszenicy miękkiej z 1 ha w optymalnym scenariuszu agrometeorologicznym ma być o 1,7% wyższy od średniej 5-letniej oraz o 7,4% wyższy w stosunku do 2018 r. W przypadku Polski wzrosty te wynoszą odpowiednio 2,9% i 16%. Z Rosji dochodzą też pierwsze sygnały o prognozie produkcji zbóż zbliżonej do rekordowego poziomu z sezonu 2017/18.
Po trwających od połowy lutego do pierwszej dekady marca spadkach cen kontraktów pszenicy na MATIF (głównie w reakcji na spadki notowań na CBOT), nastąpiło odreagowanie i ceny pszenicy wzrosły. Na koniec pierwszej dekady kwietnia utrzymywało się kilka sesji w okolicy 190 EUR/t. W reakcji na spadki cen na giełdach, ceny pszenicy w Polsce w skupach, a zwłaszcza w portach, również obniżyły się. Gwałtowny spadek cen pszenicy na giełdach zaskoczył wielu uczestników rynku – producentów i handlowców. To powoduje, że rolnicy niechętnie przyjmują oferty nowych cen (np. 780 zł/t w zależności od regionu kraju), mając w pamięci kwotowanie na poziomie 800-840zł/t i powyżej. W najbliższym czasie ceny pszenicy będą pod większą presją warunków agrometeorologicznych tym bardziej, że klimatolodzy uczulają na możliwość wystąpienia bardziej odczuwalnej suszy niż rok temu oraz nasilenie anomalii pogodowych. W Polsce coraz częściej podawane są w mediach informacje o niewystraczającym uwilgotnieniu gleb i braku opadów, które na bieżącym etapie wegetacji roślin są ważnymi czynnikami plonowania zbóż. Podobnie jest m.in. w Niemczech i Francji, co zaczyna przypominać sytuację, jaka miała miejsce rok temu.
Kontakt
Waldemar Raczkiewicz
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 65
waldemar.raczkiewicz@ing.pl
Artur Waraksa
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 67
artur.waraksa@ing.pl
Artur Markowski
Dyrektor Regionalny ds. Korporacyjnych
Region Korporacyjny Opole
+48 77 401 35 05
artur.markowski@ing.pl