Produkcja pszenicy na świecie

Po grudniowej aktualizacji danych światowa produkcja pszenicy przewidywana przez USDA jest na minimalnie mniejszym poziomie niż w listopadzie (-0,02% m/m). Oznacza to również utrzymanie w bieżącym sezonie rekordowego poziomu zbiorów tego zboża w skali światowej.

W grudniu zrealizowały się spodziewane spadki prognoz produkcji w Argentynie i Australii. W pierwszym przypadku o 1 mln t, do poziomu 19 mln t (-5% m/m), w drugim o 1,1 mln t, do poziomu 16,1 mln t (-6,4% m/m). W Australii po słabym pod względem produkcji pszenicy sezonie 2017/18, w bieżącym zbiory mają być jeszcze mniejsze. Według aktualnych przewidywań pszenicy ze zbiorów będzie o prawie 7% mniej (-1,2 mln t) w stosunku do poprzedniego sezonu. Wszystko przez utrzymujące się tam długotrwałe susze.

Korekta w dół dotycząca produkcji pszenicy objęła również Kanadę. Według najnowszych przewidywań wyniesie 32,35 mln t (-2% m/m). USDA podniosła prognozę zbiorów w UE o 0,5 mln t (+0,3% m/m) do poziomu 153,5 mln t, w Rosji o 0,5 mln t (+0,7% m/m) do poziomu 74,5 mln t oraz w Chinach o 1,6 mln t (+1,2%) do poziomu 155,6 mln t.

Pośród zmian wielkości produkcji należy zwrócić uwagę na wzrost prognoz produkcji pszenicy w Chinach ze 132 mln t do 133,6 mln t, co przy utrzymaniu na niezmienionym poziomie zużycia dociąży wynik światowych zapasów końcowych.

Pszenica dane globalne  mln t	16/17	17/18	18/19 s.	19/20 progn. listopad	19/20 progn. grudzień
produkcja	756,3	762,9	731,3	765,6	756,4
zużycie	738,4	742,5	736,6	755,2	753,8
handel (eksport)	182,4	183,5	174,9	180,3	180,5
zapasy końcowe	262,7	283,1	277,8	288,3	289,5

źr. USDA XII 2019 r. ​

Rosja

W grudniu USDA podniosła prognozy zbiorów pszenicy w Rosji do poziomu 74,5 mln t, tj. mają być o 2,8 mln t większe (+3,9% r/r) niż w poprzednim sezonie. Zmiana podyktowana jest wzrostem przewidywań zbiorów pszenicy ozimej o 0,5 mln t do poziomu 55,5 mln t. W przypadku odmian jarych poziom produkcji pozostał na poziomie 19 mln t.

Kanada

Po grudniowej rewizji danych dotyczących produkcji pszenicy w Kandzie w sezonie 2019/20 obecnie przewiduje się ją na poziomie 32,35 mln t. W przypadku realizacji prognozy oznaczałoby to zwiększenie zbiorów pszenicy ogółem o 0,46% w stosunku do poprzedniego sezonu. W przypadku poszczególnych odmian pszenicy wzrosły zbiory jarych (+7% r/r), natomiast niższe będą zbiory pszenicy durum (-13%) oraz ozimych (-32%).

Australia

Według przewidywań USDA zbiory pszenicy w Australii powinny wynieść 16,1 mln t, natomiast australijski ABARES w grudniowym raporcie podał prognozę na poziomie 15,85 mln t. W przypadku realizacji prognozy przygotowanej przez ABARES zbiory byłyby o ponad 8% mniejsze niż w poprzednim sezonie. Tym razem na wyniku ciąży sytuacja w Australii Zachodniej. W tym stanie zbiera się najwięcej pszenicy. W poprzednim sezonie zebrano tam 10 mln t, natomiast w bieżącym sezonie przewiduje się produkcję na poziomie 6 mln t. W pozostałych stanach zbiory pszenicy mają być wyższe niż rok temu, jednak straty na zachodzie kraju przewyższyły nadwyżkę w pozostałych stanach.

UE

19 grudnia KE skorygowała przewidywaną produkcję pszenicy miękkiej w UE w bieżącym sezonie do poziomu 147,2 mln t. W przypadku realizacji prognozy zbiory byłyby wyższe o 18,7 mln t (+14,5%) w stosunku do poprzedniego sezonu. Razem z pszenicą durum KE szacuje zbiory pszenicy w UE na poziomie 154,9 mln t, tj. o 17,7 mln t (+13%) większe niż w poprzednim sezonie.

Według najnowszego komunikatu S.G. zbiory pszenicy miękkiej w UE w 2020 r. mogą być o ponad 5 mln t mniejsze niż w obecnym sezonie i przewiduje się, że wyniosą 140,5 mln t. Prognozowane mniejsze zbiory to efekt niekorzystnej pogody (duża ilość opadów deszczu), która ograniczyła zasiewy pszenicy we Francji i Wielkiej Brytanii.

Francja

Według danych MR Francji z 1 grudnia powierzchnia zasiewów pszenicy ozimej ma wynieść we Francji 4,7 mln ha, tj. ma być o 4,8% mniejsza niż zeszłym sezonie i o 5,6% mniejsza niż średnia z lat 2015-2019. Zasiewy zbóż ozimych mają być o 5% mniejsze niż w poprzednim sezonie. Mniejsze zasiewy objęły zachodnią i południowo-zachodnią część Francji. Na taką sytuację mają wpływ trudne warunki pogodowe – opady deszczu – które utrudniają lub uniemożliwiają prace na polach. To może również oznaczać, że wyjątkowo może zwiększyć się powierzchnia zasiewów pszenicy jarej, która we Francji jest siana na niewielkiej powierzchni, lub zasiane będą inne rośliny jare. Pod zbiory w 2018 r. i w 2019 r. areał odmian jarych pszenicy wyniósł jedynie 14 tys. ha.

Wielka Brytania

W Wielkiej Brytanii z listopadowych badań ankietowych rolników podanych przez AHDB wynika, że rolnicy obsieją pod zbiory w 2020 r. o ponad 9% mniej areału pszenicy niż w poprzednim sezonie. Na taki wynik ma wpływ deszczowa aura, która – podobnie jak we Francji – uniemożliwia prowadzenie prac polowych i jednocześnie przyczynia się do opóźnień w zasiewach zbóż ozimych. Na tym etapie prognoz przewiduje się zwiększenie zasiewów odmian jarych pszenicy lub zmianę na jęczmień jary lub owies. Te dane będą jeszcze korygowane w następnym badaniu.

Zużycie pszenicy

Grudniowa prognoza światowego zużycia pszenicy w bieżącym sezonie została obniżona o 0,19% w stosunku do listopada i ma wynieść 753,8 mln t. Na głównych monitorowanych rynkach nie zaszły zmiany w zużyciu pszenicy.

UE

Podobnie jak w poprzednim miesiącu również w listopadowym bilansie prognoza zużycia pszenicy miękkiej w UE pozostała na poziomie 118,1 mln t.

Zapasy pszenicy

Zmiany w produkcji i zużyciu pszenicy skutkowały wzrostem prognozy światowych zapasów końcowych tego zboża do rekordowego poziomu 289,5 mln t (+0,4% m/m). Wyższa prognoza eksportu pszenicy przez USA skutkowała zmianą zapasów końcowych w dół o 1,1 mln t, tj. z 27,6 do 26,5 mln t. USDA przewiduje m.in. wzrost zapasów w UE o 0,5 mln t, do poziomu 12,5 mln t, oraz w Chinach o 1,8 mln t, do poziomu 147,5 mln t, co stanowi już 51% udziału chińskich zapasów pszenicy w światowych zapasach tego zboża.

UE

W grudniowej prognozie KE przewiduje zapasy pszenicy miękkiej w UE na poziomie 16 mln t, co oznacza, że w przypadku realizacji prognozy będą o 35% większe niż na koniec sezonu 2018/19 (11,9 mln t).

Ceny pszenicy

Druga dekada listopada charakteryzowała się wzrostami kontraktów na Matif. Po osiągnięciu szczytów notowań na początku grudnia ceny w kolejnych dniach zaczęły obniżać się. Spadek cen zatrzymał się po pierwszej dekadzie grudnia. Na wzrosty notowań na Matif wpływ miały m.in. doniesienia z Francji o dużych opadach deszczu, które poważnie opóźniły zasiewy pszenicy, co ma przełożyć się na mniejsze zbiory w 2020 r. Do 25 listopada pszenicą zasiano jedynie 80% powierzchni przeznaczonej pod to zboże.

Trudne warunki pogodowe występowały również w Wielkiej Brytanii, gdzie zasiewy pszenicy mogą być niższe nawet o 9%. 2 grudnia kontrakt marcowy osiągnął w trakcie sesji 187 EUR, a na zamknięciu cena wyniosła 185 EUR.

Po ogłoszeniu przez Prezydenta USA D. Trumpa o możliwości przesunięcia zawarcia umowy handlowej z Chinami do czasu wyborów prezydenckich w USA, które mają obyć się w listopadzie 2020 roku, giełdy zareagowały spadkami. Dodatkowo na giełdzie CBOT na notowania kontraktów negatywnie wpływało osłabienie tempa amerykańskiego eksportu pszenicy. W kolejnych dniach wsparciem na CBOT była gra inwestorów na możliwości zawarcia wstępnego porozumienia na linii USA – Chiny przed 15 grudnia, w którym to dniu miały zostać wprowadzone przez USA zapowiadane nowe taryfy celne dla Chin.

Na Matif dodatkowym wsparciem był wzrost cen pszenicy w rosyjskich portach czarnomorskich. Mimo, że 10 grudnia francuskim eksporterom udało się wygrać 2 dostawy pszenicy do Egiptu, to na Matif nie wsparło to cen kontraktów. Dopiero impulsem do wzrostów cen był francuski raport o mniejszych zasiewach pszenicy we Francji, a w kolejnym dniu odbicie cen w górę na CBOT po publikacji raportu USDA, który przewidywał obniżenie prognozy zapasów pszenicy w USA na koniec bieżącego sezonu i wyższa prognoza eksportu amerykańskiej pszenicy.

Ogłoszenie przez amerykańską administrację sukcesu w negocjacjach z Chinami podbiło ceny produktów rolnych na rynkach giełdowych, w tym cenę pszenicy, która była wymieniana jako jeden z surowców przeznaczonych do eksportu do Chin w ramach porozumienia. Ta wiadomość spowodowała, że kontrakt marcowy wzrósł na Matif do poziomu 186,5 EUR na zamknięciu notowań 16 grudnia, a maksymalna cena wyniosła 187 EUR.

10 grudnia wygasły notowania kontraktu grudniowego 2019.

Przetargi:

Na przetargu, którego wyniki ogłoszono 10 grudnia. odnotowano wzrost cen pszenicy w stosunku do poprzedniego przetargu. Na przetargu zakupiono 355 tys. t. Planowane dostawy przypadają na 1 dekadę lutego 2020 r.

Wyniki, dostawcy:

Ukraina 60 tys. t; 222,50 USD FOB +14,97 USD fracht; 237,47 USD/t (CIF);

Rumunia 60 tys. t; 224,70 USD FOB + 13,55 USD fracht; 238,25 USD/t (CIF);

Rosja 55 tys. t; 223,00 USD FOB + 15,35 USD fracht; 238,35 USD/t (CIF);

Rosja 60 tys. t; 223,91 USD FOB + 14,49 USD fracht; 238,40 USD/t (CIF).

Francja 120 tys. t; 220,30 USD FOB + 18,04 USD fracht; 238,34 USD/t (CIF);

3 grudnia: zakup 295 tys. t, dostawca Rosja, ceny 221,49-222,0 USD/t wzrost śr. 4USD fracht 13,68-14,3 CIF 235,17-236,30. Dostawy 21-30 sty 2020 r.

Przetarg w Algierii: 21 listopada zakup 540 tys. t pszenicy, ceny 223-224 USD/t, dostawy: styczeń 2020 r.

Polska - sytuacja rynkowa

Skup pszenicy w Polsce od lipca do października bieżącego sezonu wyniósł 2,28 mln t, tj. o 62 tys. t mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego sezonu (na podst. miesięcznych danych meldunkowych GUS). Udział pszenicy paszowej wyniósł 43%, tj. o 4 p.p. więcej niż rok temu.

Eksport pszenicy po trzech miesiącach bieżącego sezonu według wstępnych danych wyniósł 0,53 mln t, co oznacza, że był na podobnym poziomie jak w analogicznym okresie ubiegłego sezonu. Natomiast import wyniósł 0,12 tys. t, tj. był o 16% mniejszy.

Podawana przez MRiRW krajowa średnia miesięczna cena netto pszenicy konsumpcyjnej w listopadzie 2019 r. wyniosła 702 zł/t (+17 zł/t m/m) i była o 132 zł/t niższa niż w listopadzie 2018 r.

W połowie grudnia ceny w portach ponownie wzrosły. Za pszenicę 12,5% białka można było uzyskać ceny powyżej 770 zł/t, a z dostawą w styczniu 790 zł/t. Wzrosły również ceny pszenicy konsumpcyjnej w dużych dostawach do magazynów krajowych, które zwykle kształtowały się w przedziale 680-720 zł/t.

Komentarz

Zawarcie wstępnego porozumienia pomiędzy USA i Chinami niewątpliwie wpłynęło na obniżenie niepewności na rynkach giełdowych. Rynki surowców rolnych rosły w ślad za notowaniami na CBOT. Na Matif cena kontraktu marcowego wzrosła o 1,8%. Nie był to szczególny wzrost, ale warunki umowy dla rynku pszenicy nie są przełomowe. Pozostaje pytanie, na ile Chiny będą w stanie zrealizować warunki porozumienia, gdyż pojawia się wiele wątpliwości w tej materii. Dla rynku europejskiego należy odnotować natomiast spory spadek areału zasiewów pszenicy ozimej pod zbiory w 2020 r. we Francji i w Wielkiej Brytanii. Z drugiej stronu u największego konkurenta UE – Rosji – areał zasiewów tych odmian pszenicy mają się znacznie zwiększyć.

W bieżącej sytuacji skok cen na Matif i utrzymywanie się poziomu powyżej 183 EUR wspierała również sytuacja w Rosji, gdzie ceny również wzrosły mimo umocnienia się rosyjskiego rubla. Dla europejskiego rynku ważnymi czynnikami wspierającymi ceny były również dobry unijny eksport pszenicy, ostatnia zapowiedź zwiększonego cła eksportowego na argentyńską pszenicę oraz gorsze prognozy australijskich zbiorów tego ziarna.

Na krajowym rynku wzrost cen pszenicy jest wyraźnie widoczny w portach. Premia za dobre jakościowo ziarno zbliża oferty kupna do 800 zł/t. Pozostaje jeszcze niepewność o popyt na ziarno już w kolejnym miesiącu. Bilans pszenicy i prognozowane zapasy pszenicy na koniec bieżącego sezonu w UE i na świecie są wysokie, a tempo zamówień surowca przez największych importerów pszenicy było wysokie w kończącym się pierwszym półroczu obecnego sezonu.