Sytuacja rynkowa na świecie
Na pierwszej grudniowej sesji GDT Indeks Cen wzrósł o 4,3%, osiągając poziom 1012 pkt. Sprzedano łącznie ponad 32 tys. t produktów mleczarskich, a średnia ważona cena produktów wzrosła do 3261 USD/t.
W listopadzie Indeks Cen Nabiału publikowany przez FAO wzrósł o 0,9 pkt i wyniósł 105,3 pkt. Indeks rósł głównie dzięki wyższym cenom masła i sera cheddar oraz utrzymującemu się popytowi importowemu. Z kolei światowe ceny OMP były ostatnio pod presją wolniejszego tempa zakupów proszku mlecznego w Azji (głównie w Chinach) oraz większej globalnej dostępności OMP i nadwyżek proszku w Indiach. W pewnym stopniu spadek cen proszku mlecznego rekompensował zwiększony popyt na ten produkt na rynkach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej.
Wciąż nie ma ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie umowy handlowej pomiędzy EU27 i Wielką Brytanią (według stanu na 16 grudnia). W przypadku braku umowy handel będzie odbywał się na zasadach ogólnych WTO, co oznacza, że zaczną obowiązywać m.in. cła i odprawy fitosanitarne. Polska w okresie dziesięciu miesięcy 2020 r. miała dodatnie saldo handlowe produktami mleczarskimi (CN 0401 do 0406) z Wielką Brytanią na poziomie około 40,7 mln euro.
Produkcja mleka w październiku 2020 r., szacunki i prognozy:
USA: 8,4 mln t (+2,3% r/r), okres I-X 2020r.: 84,4 mln t (+1,9% r/r)
Australia: 960 mln l (-0,3% r/r), okres VII-X 2020 r.: 3,17 mld l (+1,6% r/r)
Nowa Zelandia: 3,2 mln t (+0,8%), okres VI-X: 7,9 mln t (+2,1% r/r)
Notowania GDT
1 grudnia na platformie GDT Indeks Cen wzrósł o 4,3% stosunku do poprzedniego notowania, osiągając poziom 1012 pkt. Ostatni poziom powyżej 1000 pkt był odnotowany w lutym br. Wzrosły ceny średnie wszystkich notowanych w tym dniu produktów mleczarskich. Cena PMP wyniosła 3182 USD/t, OMP 2889 USD/t, masła 3986 USD/t, a sera cheddar 3734 USD/t. Średnia ważona sprzedanych produktów mleczarskich wyniosła 3261 USD/t i była o 104 USD/t wyższa w stosunku do poprzedniego notowania.
Sytuacja w UE
Produkcja
Po trzech kwartałach br. skup mleka w EU27 wyniósł 110,8 mln t, tj. był o 1,8% większy niż w analogicznym okresie 2019 r. Jeśli weźmie się pod uwagę siedmiu największych producentów mleka w EU27, największy wzrost skupu mleka odnotowano we Włoszech, gdzie dostawy do skupu zwiększyły się o 4,3%.
Produkcja wybranych produktów mleczarskich w UE27
Po trzech kwartałach 2020 r. wzrosła produkcja wszystkich głównych produktów mleczarskich w stosunku do trzech kwartałów 2019 r., w tym produkcja masła o 2,4%, OMP o 3%, PMP o 2,4% i serów o 2%.
Handel
Po trzech kwartałach 2020 r. eksport OMP był o 15% mniejszy niż w analogicznym okresie 2019 r., natomiast zwiększył się eksport masła (+15%), PMP (+11%), maślanki w proszku (+8%) i serów (+3%).
Ceny
Według wstępnych danych średnia unijna (UE27) cena mleka surowego w skupie w październiku wyniosła 35,02 EUR/t i była o 3,2% wyższa niż w poprzednim miesiącu oraz o 0,6% niższa niż w październiku 2019 r. W kolejnym miesiącu przewidywany jest zbliżony poziom ceny.
Ceny tygodniowe wybranych produktów mleczarskich 6 grudnia wyniosły (w nawiasie zmiana r/r): masło 340 EUR/100 kg (-7%), OMP 218 EUR/100 kg (-14%), PMP 275 EUR/100 kg (-11%), ser cheddar 309 EUR/100 kg (+3%), serwatka w proszku 74 EUR/100 kg (-4%).
Rynek mleka w Polsce
Skup mleka
W październiku br. skup mleka krowiego wyniósł 969 mln l, tj. był o 1,3% większy niż w październiku 2019 r. Po dziesięciu miesiącach skup mleka wyniósł 10,2, co oznacza, że był o 2,4% większy w stosunku do analogicznego okresu 2019 r.
Ceny
Według GUS w listopadzie br. średnia krajowa cena mleka surowego w skupie wzrosła w ciągu miesiąca o 3,7%, do poziomu 149,98 zł/hl i jednocześnie była o 8,5% wyższa niż rok temu.
Handel
Według wstępnych danych MRiRW w okresie od stycznia do października 2020 r. polski eksport produktów mleczarskich wyniósł 1,8 mld euro i był o 0,9% mniejszy niż w analogicznym okresie 2019 r. Import wyniósł 0,8 mld euro (-2,5% r/r). Saldo handlowe wyrażone w euro było o 0,4% wyższe niż przed rokiem, natomiast wyrażone w polskim złotym było o 3,1% wyższe.
Komentarz
Ponownie uruchamiane lockdowny w wielu krajach Unii nie sprzyjają odradzaniu się większego popytu na produkty mleczarskie. Jednak produkcja i przetwórstwo mleka utrzymuje się na dostatecznie stabilnych poziomach pomimo pandemii. Sytuację skomplikuje prawdopodobny brak porozumienia pomiędzy EU27 i Wielką Brytanią (stan na 16 grudnia), co będzie oznaczać handel pomiędzy obu partnerami na zasadach ogólnych WTO, czyli m.in. powrót do ceł i odpraw fitosanitarnych. Taki scenariusz zdarzeń podroży unijną ofertę produktów mleczarskich na Wyspach. Sytuacja może się bardziej skomplikować, gdyż Wielka Brytania jest w trakcie negocjacji o wolnym handlu z Australią i Nową Zelandią – znaczącymi światowymi producentami wyrobów mleczarskich na świecie.
W przyszłym roku tempo wzrostu produkcji mleka w EU27 ma być mniejsze niż w bieżącym roku, lecz perspektywa opanowania pandemii i ponowne otwieranie działalności gastronomii i hoteli oraz uruchamianie programów mleka dla szkół poprawi sytuację popytowo-podażową.
Kontakt
Waldemar Raczkiewicz
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 65
waldemar.raczkiewicz@ing.pl
Artur Waraksa
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 67
artur.waraksa@ing.pl
Artur Markowski
Dyrektor Regionalny ds. Korporacyjnych
Region Korporacyjny Opole
+48 77 401 35 05
artur.markowski@ing.pl