Wstęp
W drugiej połowie grudnia notowania rzepaku na Euronext/Matif ponownie zaczęły się umacniać. Po okresie stabilizacji przekroczyły w nowym roku 430 EUR, a kontrakt na luty 2021 r. zbliżył się do pułapu 440 EUR/t. Europejski rzepak podążał za wzrostami kanadyjskiej canoli notującej blisko trzynastoletnie maksimum, a także drożejącej soi. Na przestrzeni ostatniego miesiąca kontrakty na luty i maj zyskały między 5 a 6%, połowę mniej natomiast kontrakt na nowe zbiory (sierpień). Stawki są także zdecydowanie wyższe niż analogiczne przed rokiem (zob. tab.).
MATIF notowania kontraktów (w EUR/t) |
Rzepak | ||
---|---|---|---|
luty'21 | maj'21 | sierpień'21 | |
26.01.20 | 438,50 | 432,00 | 399,75 |
28.01.19 | 414,50 | 409,50 | 391,25 |
zmiana m/m | 5,8% | 5,5% | 2,2% |
luty'20 | maj'20 | sierpień'20 | |
27.01.20 | 403,50 | 400,00 | 385,25 |
zmiana r/r | 8,6% | 8,0% | 3,8% |
Produkcja
Rzepak dane globalne |
18/19 | 19/20 |
|
|
Zmiana m/m [%] | Zmiana r/r [%] |
---|---|---|---|---|---|---|
powierzchnia (mln ha) | 36,81 | 34,90 | 34,72 | 34,71 | 0,0% | -0,5% |
plon (t/ha) | 1,98 | 1,98 | 1,98 | 1,98 | 0,0% | 0,0% |
produkcja | 72,99 | 69,22 | 68,87 | 68,90 | 0,0% | -0,5% |
zużycie | 71,46 | 71,43 | 70,60 | 70,83 | 0,3% | -0,8% |
eksport | 14,31 | 15,92 | 15,45 | 15,47 | 0,1% | -2,8% |
zapasy końcowe | 9,64 | 7,02 | 5,09 | 5,08 | -0,2% | -27,6% |
17/18
Rzepak dane globalne |
17/18 |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 36,54 |
plon (t/ha) | 2,05 |
produkcja | 75,02 |
zużycie | 71,58 |
eksport | 16,20 |
zapasy końcowe | 7,86 |
18/19
szac.
Rzepak dane globalne |
18/19 szac. |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 36,62 |
plon (t/ha) | 1,98 |
produkcja | 72,41 |
zużycie | 71,47 |
eksport | 14,30 |
zapasy końcowe | 8,83 |
19/20 progn. III'20
Rzepak dane globalne |
19/20 progn. III'20 |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 34,48 |
plon (t/ha) | 1,98 |
produkcja | 68,15 |
zużycie | 70,16 |
eksport | 15,25 |
zapasy końcowe | 6,31 |
19/20 progn.
IV'20
Rzepak dane globalne |
19/20 progn. IV'20 |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 34,73 |
plon (t/ha) | 1,96 |
produkcja | 68,24 |
zużycie | 69,67 |
eksport | 15,00 |
zapasy końcowe | 7,20 |
Zmiana m/m [%]
Rzepak dane globalne |
Zmiana m/m [%] |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 0,7% |
plon (t/ha) | -1,0% |
produkcja | 0,1% |
zużycie | -0,7% |
eksport | -1,6^% |
zapasy końcowe | 14,1% |
Zmiana r/r
[%]
Rzepak dane globalne |
Zmiana r/r [%] |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | -5,2% |
plon (t/ha) | -1,0% |
produkcja | -5,8% |
zużycie | -2,5% |
eksport | 4,9% |
zapasy końcowe | -18,5% |
Źródło: USDA
Świat: Pierwszy w 2020 r. raport USDA (Departament Rolnictwa USA) nie przyniósł zmian w przypadku głównych wartości globalnych upraw rzepaku. Wydajność pozostaje na stabilnym poziomie, podobnym do tego z poprzednich dwóch sezonach. Z kolei powierzchnia i produkcja są o pół procenta niższe niż w sezonie 2019/20 (zob. tab.).
Zapasy i zużycie
Świat: W styczniu prognoza globalnych zapasów końcowych po sezonie 2020/21 została skorygowana przez Departament Rolnictwa USA. Jest o ponad 27% mniejsza niż przed rokiem, kiedy zapasy przekraczały 7 mln t. Za ten trend odpowiadają redukcje wolumenu w Kanadzie i Unii Europejskiej.
Światowa konsumpcja kukurydzy wzrosła nieznacznie w stosunku do danych sprzed roku. Obecny wolumen jest jednak w dalszym ciągu niższy od wartości sprzed roku (-0,8% r/r). Niewielkie korekty zużycia ziarna miały miejsce w Chinach, Kanadzie i Unii Europejskiej.
Handel
Świat: Na skutek zmniejszenia wysyłek z Kanady z poziomu 10,3 do 10,0 mln t w sezonie 2020/21 światowy wolumen eksportu jest oceniany na niespełna 15,5 mln t. To prawie o 3% mniej niż przed rokiem.
UE: Eksport nasion rzepaku od początku sezonu (VII 2020) do połowy stycznia osiągnął 36,5 tys. t. To o ponad trzykrotnie więcej niż w analogicznym okresie przed rokiem. Tak duży skok jest spowodowany wywozem nasion do Wielkiej Brytanii, która stała się głównym odbiorcą surowca z UE (27,5 tys. t tj. ponad 75%). Import do UE pozostaje nieznacznie niższy niż przed rokiem. Aktualnie wynosi 3,9 mln t (-1,3% r/r). Sprowadzony do krajów unijnych rzepak pochodził głównie z Ukrainy (56%) i Kanady (37%).
Polska: W okresie od stycznia do października 2020 r. wyeksportowano z kraju 366,5 tys. t rzepaku. To o 23% więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Nasiona trafiły głównie do Niemiec. W analizowanym okresie zmniejszył się przywóz rzepaku z zewnątrz. W pierwszych dziesięciu miesiącach wyniósł ponad 360 tys. t, czyli o prawie 20% mniej r/r. Najwięcej nasion pochodziło z Czech.
Ceny
Od końca listopada do początku grudnia notowania rzepaku na Euronext/Matif znajdowały się w trendzie spadkowym. Z poziomu blisko 415 EUR spadły poniżej 405 EUR. Kolejne tygodnie przyniosły pewną stabilizację, w której ceny utrzymywały się głównie w przedziale 405-410 EUR. Koniec roku przyniósł podwyżki, które pozwoliły przekroczyć notowaniom poziom 420 EUR.
Pierwszy tydzień nowego roku na giełdzie Euronext/Matif objawił się przebiciem kolejnej granicy notowań, tym razem było to 430 EUR. Po korekcie ceny w połowie stycznia ponownie powróciły do tego poziomu, jednak w drugiej części miesiąca notowania zaczęły tracić. Ceny podążały za spadkami kompleksu innych oleistych, zwłaszcza soi, na globalnych rynkach. Pod koniec miesiąca doszło znów do ożywienia.
Ceny w Polsce
W tygodniu kończącym się 17 stycznia 2021 r. średnie stawki za rzepak wyniosły 1837 zł/t zgodnie z danymi MRiRW. W porównaniu z wcześniejszym tygodniem jest to wzrost o 26 zł. W stosunku do zeszłego roku cena jest wyższa o 162 zł (+9,5%).
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego opublikował stawki oferowane przez punkty skupowe na terenie województwa dolnośląskiego. Za tonę rzepaku w połowie stycznia 2021 r. oferowano od 1750 do nawet 1920 zł. Średnia stawka ukształtowała się na poziomie 1849 zł/t. To o 118 zł więcej niż przed miesiącem (6,8% m/m).
Zgodnie z danymi MRiRW średnia cena nasion rzepaku w grudniu 2020 r. wyniosła 1767 zł. W stosunku do listopada stawka wzrosła o 127 zł. W porównaniu z grudniem ubiegłego roku cena jest wyższa o 100 zł.
Aktualna sytuacja i przewidywania
Rzepak i jego notowania na paryskiej giełdzie Euronext/Matif przebijały w ostatnim czasie kolejne historyczne poziomy. Osiągnięty w połowie stycznia pułap 440 EUR/t to najwyższa stawka od blisko 8 lat (kwiecień 2013 r.). Złożyły się na to podwyżki surowców oleistych, począwszy od ropy naftowej, kanadyjskiej canoli jak i soi. W połowie miesiąca doszło jednak do korekty, której dały sygnał doniesienia o prognozowanych wysokich zbiorach soi w Ameryce Południowej i sprzyjającej pogodzie, co przełożyło się także do cen europejskiego rzepaku. W dalszym ciągu notowania oscylują wokół 420-430 EUR/t. Hossa na światowych rynkach oleistych przełożyła także na ceny rzepaku w Polsce. Krajowe skupy oferują stawki powyżej 1900 zł/t.
Kontakt
Waldemar Raczkiewicz
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 65
waldemar.raczkiewicz@ing.pl
Artur Waraksa
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 67
artur.waraksa@ing.pl
Artur Markowski
Dyrektor Regionalny ds. Korporacyjnych
Region Korporacyjny Opole
+48 77 401 35 05
artur.markowski@ing.pl