Wstęp
Po zaliczeniu rekordowego, najwyższego w historii, poziomu 526,25 €/t najbliższy kontrakt na maj 2021 r. wyhamował. Ostatnie dwa tygodnie wyróżniały się dużym wahaniem kursu, który oscylował między 525 a 505 €/t. Mimo zmiennego kursu, bieżące poziomy cen są od 3 do 5% wyższe niż przed miesiącem. W dalszym ciągu utrzymuje się bardzo duża różnica między aktualnymi kontraktami, a tymi z zeszłego roku. Sięga ona od 21 do 29 proc. w zależności od kontraktu (zob. tab.).
MATIF notowania kontraktów (w EUR/t) |
Rzepak | ||
---|---|---|---|
maj'21 | sierpień'21 | listopad'21 | |
26.03.21 | 506,25 | 442,25 | 436,75 |
26.02.21 | 491,50 | 423,75 | 416,50 |
zmiana m/m | 3,0% | 4,4% | 4,9% |
maj'20 | sierpień'20 | listopad'20 | |
26.03.20 | 392,00 | 356,25 | 360,50 |
zmiana r/r | 29,1% | 24,1% | 21,2% |
Produkcja
Rzepak dane globalne |
18/19 | 19/20 |
|
|
Zmiana m/m [%] | Zmiana r/r [%] |
---|---|---|---|---|---|---|
powierzchnia (mln ha) | 36,81 | 34,89 | 34,72 | 35,06 | 1,0% | 0,5% |
plon (t/ha) | 1,98 | 1,98 | 1,99 | 1,99 | 0,0% | 0,5% |
produkcja | 72,99 | 69,23 | 68,93 | 69,59 | 1,0% | 0,5% |
zużycie | 71,46 | 71,58 | 70,93 | 71,14 | 0,3% | -0,6% |
eksport | 14,31 | 15,53 | 16,23 | 16,74 | 3,1% | 7,8% |
zapasy końcowe | 9,65 | 7,31 | 5,14 | 5,42 | 5,4% | -25,9% |
17/18
Rzepak dane globalne |
17/18 |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 36,54 |
plon (t/ha) | 2,05 |
produkcja | 75,02 |
zużycie | 71,58 |
eksport | 16,20 |
zapasy końcowe | 7,86 |
18/19
szac.
Rzepak dane globalne |
18/19 szac. |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 36,62 |
plon (t/ha) | 1,98 |
produkcja | 72,41 |
zużycie | 71,47 |
eksport | 14,30 |
zapasy końcowe | 8,83 |
19/20 progn. III'20
Rzepak dane globalne |
19/20 progn. III'20 |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 34,48 |
plon (t/ha) | 1,98 |
produkcja | 68,15 |
zużycie | 70,16 |
eksport | 15,25 |
zapasy końcowe | 6,31 |
19/20 progn.
IV'20
Rzepak dane globalne |
19/20 progn. IV'20 |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 34,73 |
plon (t/ha) | 1,96 |
produkcja | 68,24 |
zużycie | 69,67 |
eksport | 15,00 |
zapasy końcowe | 7,20 |
Zmiana m/m [%]
Rzepak dane globalne |
Zmiana m/m [%] |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | 0,7% |
plon (t/ha) | -1,0% |
produkcja | 0,1% |
zużycie | -0,7% |
eksport | -1,6^% |
zapasy końcowe | 14,1% |
Zmiana r/r
[%]
Rzepak dane globalne |
Zmiana r/r [%] |
---|---|
powierzchnia (mln ha) | -5,2% |
plon (t/ha) | -1,0% |
produkcja | -5,8% |
zużycie | -2,5% |
eksport | 4,9% |
zapasy końcowe | -18,5% |
Źródło: USDA
Świat: W marcu zgodnie z danymi USDA główne wartości dotyczące areału, wydajności i globalnej produkcji nie uległy większym zmianom na przestrzeni ostatniego miesiąca. W bieżącym okresie kategorie te są nieznacznie wyższe niż w poprzednim sezonie (zob. tab.).
Zapasy i zużycie
Świat: Szacunki dotyczące światowych zapasów końcowych w bieżącym sezonie nieznacznie zwiększyły się w raporcie z lutego. Różnica jest niewielka (1,2%). W dalszym ciągu jednak zapasy są o 29% niższe niż na koniec zeszłego sezonu (zob. tab.).
Globalna konsumpcja rzepaku utrzymuje się na poziomie niespełna 71 mln t. To o 1% mniej niż przed rokiem. Wzrost zużycia w Chinach został zbilansowane przez spadki w Kanadzie (z 11 do 10,3 mln t) i Unii Europejskiej (z 23,7 do 22,9 mln t).
Handel
Świat: W marcu prognoza dotycząca wolumenu eksportu w trwającym sezonie została nieznacznie zwiększona względem danych z poprzedniego miesiąca i z ubiegłego roku. Aktualna wartość 16,7 mln t jest o 3,1% wyższa niż w raporcie z lutego i o 7,8% wyższa niż w sezonie 2019/20. Kanada prognozuje wzrost wysyłek z 10 do 10,7 mln t.
UE: Eksport nasion rzepaku od początku sezonu (VII 2020) do drugiej połowy marca osiągnął 75,6 tys. t. To niemal pięciokrotnie więcej niż w analogicznym okresie przed rokiem. Tak duży skok jest spowodowany wywozem nasion do Wielkiej Brytanii, która stała się głównym odbiorcą surowca z UE (61 tys. t, tj. ponad 80%). Import do UE pozostaje nieznacznie wyższy niż przed rokiem. Aktualnie wynosi 4,9 mln t (1,1% r/r). Sprowadzony do krajów unijnych rzepak pochodził głównie z Ukrainy (45%) i Kanady (35%).
Polska: Wstępne dane MRiRW za 2020 r. wskazują, że z kraju wyeksportowano w zeszłym roku 407,4 tys. t rzepaku. To o 20% więcej niż w 2019 r. Nasiona trafiły głównie do Niemiec (91%). W analizowanym okresie zmniejszył się przywóz rzepaku z zewnątrz. W 2019 r. wyniósł ponad 401 tys. t, czyli o blisko 21% mniej r/r. Największy udział surowca miały Czechy (40%), Ukraina (23%) i Słowacja (19%).
Ceny
Majowy kontrakt rzepaku na Euronext/Matif po krótkiej stabilizacji na przełomie stycznia i lutego ponownie zaczął drożeć. W ciągu dwóch tygodni z 440 EUR podrożał o ponad 20 EUR i przekroczył barierę 460 EUR. Europejski rzepak wspierał cały kompleks oleistych. Kanadyjska canola osiągnęła cenę najwyższą w historii swoich notowań.
Na początku notowania przebiły barierę 500 EUR/t. Nie zatrzymały się jednak na niej, pierwsze korekty i zatrzymanie wzrostu kursu miała miejsce przy 520 EUR/t. Przez zdecydowanie większą część miesiąca kurs był bardzo zmienny, jednak nie spadał poniżej poziomu 500 EUR.
Ceny w Polsce
W tygodniu kończącym się 21 marca 2021 r. średnie stawki za rzepak wyniosły 2097 zł/t zgodnie z danymi MRiRW. W porównaniu z wcześniejszym tygodniem jest to wzrost o 107 zł. W stosunku do zeszłego roku cena jest wyższa o 402 zł (23,7%).
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego opublikował stawki oferowane przez punkty skupowe na terenie województwa dolnośląskiego. Za tonę rzepaku w połowie marca 2021 r. oferowano od 1800 do nawet 2500 zł. Średnia stawka ukształtowała się na poziomie 2150 zł/t. To o 206 zł więcej niż przed miesiącem.
Zgodnie z danymi MRiRW średnia cena nasion rzepaku w lutym 2021 r. wyniosła 1892 zł. W stosunku do grudnia stawka wzrosła o 29 zł (1,6%). W porównaniu ze styczniem ubiegłego roku cena jest wyższa o 199 zł (11,8%).
Aktualna sytuacja i przewidywania
Na początku marca doszło do historycznego wydarzenia. Stawka kontraktu majowego na rzepak przekroczyła 525 EUR/t, notując tym samym najwyższy w historii poziom cenowy i przebijając maksimum z lipca 2012 r. Tak jak we wcześniejszych tygodniach wzrost napędzany był drożejącym kompleksem roślin oleistych, zwłaszcza kanadyjskiej canoli. Wsparciem dla rzepaku jest też umacniająca się ropa naftowa.
W Polsce dynamika wzrostu cen rzepaku nie ustępuje sytuacji na rynkach globalnych. Ceny surowca ze starych zbiorów przekraczają lokalnie 2 500 zł/t. Wysoki poziom dotyczy także rzepaku z przyszłych zbiorów. Kontrakty na nowe zbiory z dostawą w lipcu i sierpniu wahają się miedzy 1 900 a 2 000 zł/t.
Kontakt
Waldemar Raczkiewicz
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 65
waldemar.raczkiewicz@ing.pl
Artur Waraksa
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 67
artur.waraksa@ing.pl
Artur Markowski
Dyrektor Regionalny ds. Korporacyjnych
Region Korporacyjny Opole
+48 77 401 35 05
artur.markowski@ing.pl