Produkcja na świecie

Pszenica dane globalne mln t	14/15	15/16	16/17 szac.	17/18 progn luty	17/18 progn marzec
produkcja	728,2	735,3	750,5	758,2	758,8
zużycie	705,1	711,6	739,4	744,8	742,5
handel (eksport)	161,9	172,0	182,2	183,6	184,4
zapasy końcowe	217,9	241,5	252,6	266,1	268,9

Dane wg raportu USDA III 2018 r. 

W marcu USDA nieznacznie podniósł szacowaną globalną produkcję pszenicy w sezonie 2017/18. W bieżącej projekcji jest ona o ponad 8 mln t wyższa niż w poprzednim sezonie. Jednak większe znaczenie dla bilansu miała miesięczna zmiana światowej prognozy konsumpcji pszenicy, która obniżyła się o 2,3 mln t. Zmiany w poziomie produkcji i zużycia skutkowały wzrostami projekcji globalnych zapasów pszenicy o 2,8 mln t w stosunku do zeszłomiesięcznej prognozy USDA oraz o 16,3 mln t w stosunku do sezonu 2016/17.

USA

Raport na temat suszy w USA przygotowany przez USDA według stanu na 20 marca br. wskazuje, że na około 39% powierzchni zasiewów pszenicy ozimej odnotowano suszę glebową (na koniec stycznia susza glebowa obejmowała 47% powierzchni). W tym ekstremalna susza występowała na obszarze 15%, tj. o 10p.p. większy obszar niż w tym samym okresie ubiegłego roku. W przypadku powierzchni zasiewów pszenicy jarej susza glebowa występowała na obszarze 31% (-17 p.p. w okresie 2 miesięcy), podczas gdy w tym samym czasie ubiegłego roku nie odnotowano tego zjawiska. W USA sytuacja nieco poprawiła się po opadach deszczu, jednak rating dotyczący kondycji pszenicy ozimej (ocena roślin na koniec marca) wypada znacznie gorzej niż w poprzednim roku. W dobrej i bardzo dobrej kondycji było 32% roślin, natomiast w ubiegłym roku o tej porze było to 51%.

Na podstawie wyników ankiety przeprowadzonej wśród rolników w pierwszej połowie marca USDA prognozuje zasiewy pszenicy na poziomie 19,1 mln ha (+3% r/r). Obszar ten obejmuje 13,2 mln ha odmian ozimych (podobnie jak w zeszłym roku), 5,1 mln ha odmian jarych (15% więcej), i pszenicy durum 0,8 mln ha (13% mniej).

Rosja, Ukraina

Ocena zasiewów zbóż ozimych w Rosji jest wysoka. Około 95% roślin ozimych jest w dobrej i satysfakcjonującej kondycji (stan na 30 I). Szacuje się, że zasiewy ozimin objęły obszar 16,68 mln ha, tj. o 1,5% mniejszy niż w poprzednim sezonie. Na Ukrainie 86% zasiewów pszenicy ozimej jest w dobrej i satysfakcjonującej kondycji w porównaniu z 82% w tym samym okresie ubiegłego roku. Wstępne szacunki najbliższych zbiorów pszenicy w Rosji (dane wg Stratégie Grains) wynoszą 77 mln t (2017 r.: 85 mln t), a na Ukrainie 26,5 mln t (2017 r.: 26,1 mln t). W przypadku Rosji udział zasiewów pszenicy jarej wynosi około 46% ogólnych zasiewów pszenicy, co powoduje, że prognozy zbiorów tego zboża są bardziej wrażliwe na zmiany bieżących projekcji (wpływ warunków agrotechnicznych, pogody). W przypadku Ukrainy zasiewy odmian jarych pszenicy obejmują zwykle około 3% powierzchni ogólnych zasiewów pszenicy.

UE

W UE zasiewy pszenicy mają objąć powierzchnię 23 mln ha, tj. 1,5% mniejszą niż w poprzednim sezonie. Wstępne dane podane w marcu przez KE wskazują, że średnie plony w UE mają być o 1% wyższe niż w poprzednim sezonie (ponad 6,1 t/ha), co skutkować będzie produkcją jedynie o 0,5% niższą (zbiory pszenicy miękkiej w 2018 r.: 140 mln t) niż w sezonie 2016/17.

We Francji raport dotyczący kondycji roślin według stanu do 25 marca br. wskazuje, że w dobrej i bardzo dobrej kondycji jest 78% pszenicy miękkiej (77% tydzień wcześniej). W poprzednim roku o tej porze wskaźnik ten wynosił 90% (83% średnia 5-letnia).

Zużycie

Od lutego prognoza zużycia pszenicy na świecie w bieżącym sezonie obniżyła się o 2,3 mln t (-0,3%). O takim wyniku zaważyła zmiana polegająca na obniżeniu prognozy zużycia tego surowca w Indiach o 2 mln t (zmiana ze 100 do 98 mln t). W przypadku pozostałych monitorowanych przez USDA producentów nie zaszły istotne zmiany.

W UE prognozowany poziom zużycia pszenicy miękkiej pozostał niezmieniony i wynosi 116,7 mln t.

Zapasy

Zmiany w poziomach podaży i zużycia pszenicy spowodowały wzrost prognozy globalnych zapasów końcowych pszenicy do blisko 269 mln t. Spadki eksportu pszenicy skutkowały podwyższeniem zapasów pszenicy ogółem na koniec bieżącego sezonu w UE i USA odpowiednio do poziomu 14,1 mln t i 28,1 mln t.

Najnowsza prognoza zapasów końcowych pszenicy miękkiej w UE w sezonie 2017/18 przewiduje ich  wzrost do poziomu 15,3 mln t (+1 mln t m/m).

Ceny

Ceny eksportowe z portów Morza Czarnego wzrosły w drugiej dekadzie marca do 170 EUR/t, w tym czasie we Francji (Rouen) w okresie 3 tygodni marca wahały się od 166 do 168 EUR w zależności od zmian cen kontraktów na giełdzie MATIF.

Polska sytuacja rynkowa

Luty był trzecim z kolei miesiącem z niższym skupem meldunkowym pszenicy w porównaniu do skupu odnotowanego w tym samym okresie ubiegłego sezonu. Natomiast od początku bieżącego sezonu skup wyniósł 5 mln t i był o 0,3 mln t wyższy niż skup w tym samym okresie ubiegłego sezonu. W okresie od lipca do stycznia udział pszenicy paszowej w skupie pszenicy wynosił 35,3%, natomiast w tym czasie w ubiegłym sezonie wskaźnik ten wynosił 32,6%.

Eksport pszenicy z Polski w styczniu był na niskim poziomie i wyniósł według wstępnych danych około 67 tys. t. Jest wynik na poziomie 16% wolumenu eksportu ze stycznia 2017 r. Łącznie od początku sezonu do końca stycznia szacuje się, że wysłano z Polski za granicę około 1,16 mln t pszenicy, tj. o 57% mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego sezonu. Import od kilku miesięcy kształtuje się na poziomie około 60% wolumenu importu pszenicy w analogicznym okresie ubiegłego sezonu.

W lutym średnia krajowa cena pszenicy wyniosła 676 zł/t. W stosunku do ceny ze stycznia br. obniżyła się o 0,9%. W porównaniu z ceną pszenicy w lutym 2017 r. była o 1% niższa. KOWR przewiduje cenę pszenicy w czerwcu w przedziale 690–720 zł/t, natomiast we wrześniu 660–700 zł/t.

Komentarz

W ocenie unijnego ośrodka badawczego MARS, w Europie nie odnotowano istotnych strat z tytułu ostatniej fali mrozów, jednak są to dane na wstępnym etapie oceny. Ewentualne straty mogą dotyczyć stosowanych odmian materiału siewnego z gorszą mrozoodpornością. We Francji straty w zbożach ozimych mają być niewielkie, a plony pszenicy miękkiej mają kształtować się na poziomie 7,53 t/ha (w 2017 r.: 7,36 t /ha). Z drugiej strony pierwsze oceny kondycji ozimin wypadają gorzej niż w zeszłym roku. W Niemczech niepewność związana z kondycją roślin dotyczy części krajów związkowych Brandenburgii i Saksonii-Anhalt (udział w zbiorach pszenicy obu landów wynosi ok. 17%), jednak plony pszenicy miękkiej mają kształtować się na poziomie średniej długoletniej (7,96 t/ha, średnia 5-letnia 8 t/ha). W Polsce, w ocenie MARS, obawy budzą możliwe straty mrozowe w województwach lubuskim i dolnośląskim, gdzie stopień zahartowania zbóż mógł być niewystarczający (prognoza plonów pszenicy 4,74 t/ha, w 2017 r. 4,9 t/ha). W Czechach, na Litwie i na Słowacji plony pszenicy miękkiej prognozuje się na poziomach odpowiednio (średnia 5-letnia): 6 t/ha (6,13 t/ha), 4,4 t/ha (4,67 t/ha) i 5,7 t/ha (5,29 t/ha).

W USA opady deszczu poprawiły nieco uwilgotnienie gleby w głównym pasie zasiewów pszenicy, jednak wydaje się, że sytuacja nie jest jednoznaczna, jeżeli chodzi o stan roślin. Pierwsze oficjalne dane dotyczące rolniczych planów powierzchni zasiewów odmian jarych w USA potwierdzają wcześniejsze przypuszczenia jej zwiększenia. W Rosji i na Ukrainie przezimowanie zbóż przebiegało w sprzyjających warunkach. Opinie analityków tego rynku na temat zbiorów są nadzwyczaj pozytywne. Nieco wyższe zbiory w stosunku do 2017 r. spodziewane są na Ukrainie, a niższe w Rosji. Powodem obniżonych prognoz dla Rosji są zmniejszona powierzchnia zasiewów ozimin oraz spodziewany mniejszy udział stosowanych nawozów, co ma przełożyć się na niższe plonowanie. Dodatkowo w przypadku Rosji decydować będzie plon zbóż jarych, ponieważ udział zasiewów tej odmiany jest na poziomie około 46% ogólnych zasiewów pszenicy.

Obecnie rynek będzie uwrażliwiony na potwierdzone dane dotyczące strat mrozowych, postęp prac na polach, stan gleb i kondycję roślin, wielkości zasiewów zbóż jarych (głównie USA, Kanada i Rosja) oraz warunki pogodowe. Ceny pszenicy w UE w dalszym ciągu są pod presją poziomów cen w portach rosyjskich i kształtowania się kursu EUR/USD. Sytuację komplikować będzie rozwój relacji gospodarczych pomiędzy Chinami i USA po wprowadzeniu przez USA wyższych ceł na stal i aluminium oraz związanych z tym nastrojów na giełdach. Warto odnotować, że osłabienie rubla (wpływ sytuacji politycznej) może powodować większą elastyczność (obniżanie cen wyrażonych w USD) rosyjskich ofert cenowych pszenicy na rynkach międzynarodowych, głównie w konfrontacji z ofertami europejskimi. Pierwszy sygnałem było obniżenie średniej ceny eksportowej rosyjskiej pszenicy 4 klasy (12,5% b.) z 209 do 208 USD/t (dane na 22 marca w stosunku do ceny z poprzedniego tygodnia).