Wstęp
Ostatni miesiąc przyniósł podwyżki wszystkie trzy najbliższe kontrakty. Dynamika wzrostu wyniosła między 4 a 5%, złożyła się na nią drożejąca w ostatnim tygodniu czerwca ropa naftowa i podwyżki cen innych oleistych – soi i canoli. Dobra kondycja upraw przed rozpoczynającymi się zbiorami nie pozwala jednak na wyższe wzrosty. Bieżące notowania są także wyższe od tych sprzed roku, jednak skala jest nieco niższa, od 2,4 do 3,1%.
| MATIF notowania kontraktów (w EUR/t) |
Rzepak | ||
|---|---|---|---|
| sierpień’17 | listopad’17 | luty’18 | |
| 04.07.2017 | 369,00 | 373,00 | 374,75 |
| 05.06.2017 | 353,00 | 356,00 | 359,00 |
| zmiana m/m | 4,5% | 4,8% | 4,4% |
| sierpień’16 | listopad’16 | luty’17 | |
| 04.07.2016 | 357,75 | 363,50 | 366,00 |
| Zmiana r/r | 3,1% | 2,6% | 2,4% |
Produkcja
14/15
| Rzepak dane globalne |
14/15 |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | 35,52 |
| plon (t/ha) | 2,01 |
| produkcja | 71,44 |
| zużycie | 70,76 |
| eksport | 15,07 |
| zapasy końcowe | 7,33 |
15/16 szac.
| Rzepak dane globalne |
15/16 szac. |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | 34,09 |
| plon (t/ha) | 2,06 |
| produkcja | 70,19 |
| zużycie | 70,53 |
| eksport | 14,69 |
| zapasy końcowe | 6,72 |
16/17 progn.
marzec 2017
| Rzepak dane globalne |
16/17 progn. marzec 2017 |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | 33,60 |
| plon (t/ha) | 2,06 |
| produkcja | 68,41 |
| zużycie | 69,68 |
| eksport | 14,55 |
| zapasy końcowe | 5,09 |
16/17 progn
kwiecień 2017
| Rzepak dane globalne |
16/17 progn kwiecień 2017 |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | 33,55 |
| plon (t/ha) | 2,04 |
| produkcja | 68,52 |
| zużycie | 70,39 |
| eksport | 14,56 |
| zapasy końcowe | 5,35 |
Zmiana m/m [%]
| Rzepak dane globalne |
Zmiana m/m [%] |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | -0,1% |
| plon (t/ha) | 0,0% |
| produkcja | 0,2% |
| zużycie | 1,0% |
| eksport | 0,1% |
| zapasy końcowe | 5,1% |
Zmiana r/r
[%]
| Rzepak dane globalne |
Zmiana r/r [%] |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | -1,6% |
| plon (t/ha) | -1,0% |
| produkcja | -2,4% |
| zużycie | -1,4% |
| eksport | -0,9% |
| zapasy końcowe | -20,4% |
14/15
14/15
| Rzepak dane globalne |
14/15 |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | 35,52 |
| plon (t/ha) | 2,01 |
| produkcja | 71,44 |
| zużycie | 70,76 |
| eksport | 15,07 |
| zapasy końcowe | 7,33 |
15/16 szac.
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn.
luty 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn
marzec 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana m/m [%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana r/r
[%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
15/16 szac.
14/15
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
15/16 szac.
| Rzepak dane globalne |
15/16 szac. |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | 34,09 |
| plon (t/ha) | 2,06 |
| produkcja | 70,19 |
| zużycie | 70,53 |
| eksport | 14,69 |
| zapasy końcowe | 6,72 |
16/17 progn.
luty 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn
marzec 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana m/m [%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana r/r
[%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn.
luty 2017
14/15
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
15/16 szac.
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn.
luty 2017
| Rzepak dane globalne |
16/17 progn. luty 2017 |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | 33,67 |
| plon (t/ha) | 2,02 |
| produkcja | 67,91 |
| zużycie | 69,59 |
| eksport | 14,25 |
| zapasy końcowe | 5,02 |
16/17 progn
marzec 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana m/m [%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana r/r
[%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn
marzec 2017
14/15
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
15/16 szac.
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn.
luty 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn
marzec 2017
| Rzepak dane globalne |
16/17 progn marzec 2017 |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | 33,60 |
| plon (t/ha) | 2,04 |
| produkcja | 68,41 |
| zużycie | 69,68 |
| eksport | 14,55 |
| zapasy końcowe | 5,09 |
Zmiana m/m [%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana r/r
[%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana m/m [%]
14/15
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
15/16 szac.
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn.
luty 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn
marzec 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana m/m [%]
| Rzepak dane globalne |
Zmiana m/m [%] |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | -0,2% |
| plon (t/ha) | 1,00% |
| produkcja | 0,1% |
| zużycie | 0,1% |
| eksport | 2,1% |
| zapasy końcowe | 1,4% |
Zmiana r/r
[%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana r/r
[%]
14/15
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
15/16 szac.
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn.
luty 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
16/17 progn
marzec 2017
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana m/m [%]
| Rzepak dane globalne |
|---|
| pwierzchnia (mln ha) |
| plon (t/ha) |
| produkcja |
| zużycie |
| eksport |
| zapasy końcowe |
Zmiana r/r
[%]
| Rzepak dane globalne |
Zmiana r/r [%] |
|---|---|
| pwierzchnia (mln ha) | -1,4% |
| plon (t/ha) | -1,00% |
| produkcja | -1,2% |
| zużycie | -1,00% |
| eksport | -1,0% |
| zapasy końcowe | -24,3% |
Źródło: USDA
Świat: W czerwcowej prognozie Departament Rolnictwa USA (USDA) zaktualizował szacunki dla nadchodzącego sezonu 2017/18. Wolumen zbiorów ma wynieść 72,58 mln t. To nieznacznie mniej niż w poprzedniej prognozie. Mimo to wzrost r/r w dalszym ciągu przekracza 5%, co będzie pierwszym wzrostem produkcji od sezonu 2013/14, kiedy zbiory osiągnęły niewiele niższą wartość (71,7 mln t) niż obecnie.
W porównaniu z poprzednią prognozą zmniejszeniu uległy szacunki na sezon 2017/18 dotyczące Unii Europejskiej. W relacji m/m wartość zbiorów spadła z 21,3 do 21,1 mln t (-1%). W dalszym ciągu jest to więcej niż w bieżącym sezonie 2016/17. Warunki pogodowe, przymrozki i niedobór wilgoci stały się przyczyną rewizji prognoz w Niemczech i Francji.
U dwóch pozostałych głównych producentów rzepaku, Kanady i Chin, nie doszło do zmian. Prognozowana wielkość produkcji wyniesie odpowiednio 21,0 i 13,1 mln t.
Aktualna prognoza Komisji Europejskiej dla krajów UE wskazuje w nadchodzącym sezonie na wolumen 21,89 mln t. To o 11,2% więcej w relacji r/r i o 5,1% więcej w stosunku do pięcioletniej średniej. Największym wzrostem r/r, który zarazem pozwoli stać się liderem produkcji w Unii Europejskiej, ma wykazać się Francja 5,17 mln t. To 20% więcej niż w poprzednim sezonie. Na drugim miejscu znajdują się Niemcy z 4,71 mln t (+1,9% r/r). Ostatnie miejsce na podium przypada Polsce ze zbiorami na poziomie 2,55 mln t (+15,6 r/r).
Zapasy i zużycie
Świat: Czerwcowa prognoza USDA dotycząca zapasów końcowych po nadchodzącym sezonie 2017/18 pozostała bez zmian w porównaniu z majem i w dalszym ciągu wynieść ma 5,11 mln t. To wartość o 7,4% wyższa niż w kończącym się sezonie 2016/17.
W bieżącym miesiącu prognoza globalnego zużycia nieznacznie zmniejszyła się, podobnie jak szacunki produkcji. W sezonie 2017/18 wyniesie ono 72,56 mln t i jest niższe o 0,3% m/m.
Handel
Świat: W czerwcowej prognozie na zbliżający się sezon 2017/18 USDA nie wykazała zmian w światowym wolumenie obrotów handlowych w stosunku do poprzedniej prognozy. Eksport ma wynieść 15,8 mln t (+3,7% więcej r/r).
Polska: MRiRW opublikowało wstępne dane dotyczące wysyłek eksportowych w czterech pierwszych miesiącach br. Eksport nasion rzepaku osiągnął wartość 28,6 mln EUR i był 11,6% wyższy niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Głównym odbiorcą były Niemcy (niemal 93%). Co ciekawe, jeśli chodzi o wolumen w tonach, to wielkości te są porównywalne: 68 mln t w 2017 r. wobec 67 mln t w 2016 r.
W znacznie większym stopniu w badanym okresie zwiększył się import rzepaku. W pierwszych czterech miesiącach bieżącego roku wyniósł on 70,2 mln EUR, wobec 21,7 mln EUR przed rokiem (ponad trzykrotnie więcej). Podobnie wyglądała relacja w wielkości wolumenu (158,5 tys. t wobec 48,9 tys. t przed rokiem).
Ceny
Maj: Kontrakt sierpniowy w pierwszych dniach miesiąca przekroczył granicę 370 EUR/t. W drugim tygodniu zaczęły się jednak spadki, które trwały praktycznie do końca maja. Rzepak podążał za taniejącą soją i canolą. Wpływ na sytuację miały także drożejące euro i obniżka cen ropy naftowej. Trend spadkowy sprawił, że notowania osiągnęły największe minimum od września zeszłego roku.
Czerwiec: Sytuacja utrzymała się również do początku miesiąca, kiedy kontrakt sierpniowy osiągnął poziom 352,75 EUR/t, co oznacza kolejne historyczne dziesięciomiesięczne minimum. Po tym czasie rozpoczął się okres wzrostów trwający do połowy czerwca.
Ceny w Polsce
W tygodniu kończącym się 18 czerwca br. średnie stawki za rzepak wyniosły 1687 zł za tonę. W stosunku do wcześniejszego tygodnia miał miejsce spadek sięgający 1,5%. Z kolei w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku cena była niższa o 5,1%.
Dolnośląskie Ośrodek Doradztwa Rolniczego opublikował stawki oferowane przez punkty skupowe na terenie województwa dolnośląskiego. Za tonę rzepaku w połowie czerwca 2017 r. oferowano od 1650 do 1760 zł. Średnia stawka ukształtowała się na poziomie 1725 zł/t. W porównaniu z danymi sprzed miesiąca doszło do spadku o 0,5%.
Średnia cena nasion rzepaku w maju br. zgodnie z danymi MRiRW wyniosła 1794 zł. W stosunku do kwietnia 2017 r. stawka spadła o 2,4%. Z kolei w stosunku rocznym cena jest wyższa o 2,1%. Maj 2017 r., po kwietniu i marcu 2017 r., jest trzecim od lipca ubiegłego roku miesiącem ze spadkiem cen rzepaku (zob. wykres).
Kontakt
Waldemar Raczkiewicz
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 65
waldemar.raczkiewicz@ing.pl
Artur Waraksa
Ekspert ekonomiczny
+48 77 401 35 67
artur.waraksa@ing.pl
Artur Markowski
Dyrektor Regionalny ds. Korporacyjnych
Region Korporacyjny Opole
+48 77 401 35 05
artur.markowski@ing.pl