W sklepie, w klubie, na ulicy - zagubienie lub kradzież portfela może zdarzyć się każdemu. W takim wypadku, oprócz gotówki, jaką nosisz w portfelu, zagrożone są Twoje pieniądze na kontach w banku oraz dane osobowe, mogące posłużyć przestępcom do wyłudzeń. Sprawdź, jak się zabezpieczyć przed konsekwencjami takiego zdarzenia.
W skrócie:
Po pierwsze - zastrzeż karty i dokumenty
Nie panikuj, ale też nie zwlekaj z działaniem. Często zagubiony portfel wraca do właściciela - uczciwy znalazca nawiązuje z nim kontakt, na przykład przez media społecznościowe. Nie możesz jednak wykluczyć, że portfel trafił w ręce kogoś, kto będzie chciał Cię okraść. Dlatego musisz w pierwszej kolejności zablokować dostęp do pieniędzy i dokumentów.
Zastrzeż lub zablokuj wszystkie karty płatnicze - debetowe, kredytowe i przedpłacone
Karta to nic więcej, jak kawałek plastiku potwierdzający bankowi, że ma w imieniu właściciela przelać lub wypłacić wskazaną kwotę. W przypadku jej zastrzeżenia - jest bezwartościowa i całkowicie niegroźna w rękach złodzieja.
Możesz to zrobić na dwa sposoby:
- czasowo blokując karty - na maksymalnie 30 dni. W tym czasie nikt nie może z nich skorzystać. To dobra opcja, jeśli zakładasz że karty mogą się odnaleźć lub w inny sposób do Ciebie wrócić. Jeśli odzyskasz portfel, możesz je odblokować i płacić nimi ponownie. Jesli tego nie zrobisz, po 30 dniach karty zostaną automatycznie zastrzeżone.
- zastrzegając karty - nieodwracalnie, kart nie będzie można już używać. Żeby nimi płacić, musisz zamówić nowe.
Obie opcje działają zarówno dla kart plastikowych, jak i dla płatności kartą w telefonie. Nie musisz osobno wyłączać tych płatności.
Najlepiej i najszybciej zastrzeżesz karty używając telefonu, przez aplikację mobilną banku, który ją wydał. Jeśli jesteś klientem ING, skorzystaj z tej opcji w aplikacji Moje ING mobile, możesz również skorzystać z dostępu do Mojego ING na komputer. Opcje zastrzegania i blokowania kart dostępne są w Twoim profilu, w sekcji Ustawienia - Bezpieczeństwo.
Nie masz dostępu do Mojego ING?
Karty możesz zastrzec również telefonicznie. Każdy z banków posiada specjalną infolinię do zgłaszania takich wypadków. Jeśli jesteś klientem ING, zadzwoń pod numer +48 32 357 00 12. Jeśli wraz z kartami zaginął dowód osobisty lub paszport - zastrzeżesz je również przez tę infolinię. Kartę możesz zastrzec także w Systemie Zastrzegania Kart pod numerem +48 828 828 828.
Karty możesz zastrzec również w dowolnym oddziale banku.
Zastrzeżone i zablokowane karty są bezpieczne - nie można ich użyć do wypłat z bankomatów, płatności na terminalach oraz w internecie. Jeśli opłacasz kartą abonamenty i subskrypcje, a dostawca usługi pobiera płatności z karty automatycznie, po zastrzeżeniu karty płatność się nie wykona. Zmień kartę do płatności lub zapłać za usługę w inny sposób np. BLIKIEM lub przelewem.
Więcej informacji o zastrzeganiu kart
Zastrzeż dokumenty tożsamości - dowód osobisty i paszport
W Polsce dokumentami tożsamości są paszport i dowód osobisty dla obywateli polskich oraz karta pobytu i dokument pobytu dla cudzoziemców. Jeśli któryś z tych dokumentów był w zaginionym portfelu - musisz go jak najszybciej zastrzec. Jeśli tego nie zrobisz, dokument lub dane w nim zawarte mogą posłużyć do zawarcia w Twoim imieniu umowy, na przykład kredytowej. Dlatego do tematu dokumentów podejdź równie poważnie, co do kart.
Podobnie jak karty, dokumenty najlepiej zastrzeż w systemie bankowości internetowej lub przez aplikację mobilną, w swoim profilu, w sekcji Ustawienia - Bezpieczeństwo.
Nie masz dostępu do Mojego ING?
Również dokumenty możesz zastrzec telefonicznie. Klienci ING powinni dzwonić pod numer +48 32 357 00 12.
Dokumenty tożsamości możesz zastrzec również w dowolnym oddziale naszego banku, a jeśli nie ma go w pobliży - również w jednym z oddziałów innych banków.
Zastrzeżony dokument natychmiast trafi do Ogólnopolskiego Rejestru Dokumentów Zastrzeżonych, w którym potwierdzane są dane wszystkich osób podpisujących umowy bankowe.
Jeśli masz pewność, że dokumenty zostały utracone w wyniku przestępstwa, należy udać się do najbliższej placówki policji i zgłosić kradzież. Policjanci przyjmą zeznanie i wręczą Ci dokument potwierdzający fakt zgłoszenia kradzieży. W praktyce - rzadko udaje się odzyskać skradziony portfel, ale potwierdzenie z Policji może pomóc w sytuacji, gdy Twoje dane zostaną wykorzystane w działalności przestępczej.
Prawo jazdy nie jest dowodem tożsamości, chociaż zaleca się również jego zgłoszenie w lokalnym urzędzie komunikacji. To samo tyczy dowodu rejestracyjnego pojazdu.
Więcej informacji o zastrzeganiu dokumentów
Po drugie - czy na pewno zaginął bezpowrotnie?
Po zastrzeżeniu kart płatniczych, kredytowych i dokumentów tożsamości Twoje pieniądze i tożsamość powinny być bezpieczne. To dobry czas, by zastanowić się, czy na pewno portfel zniknął bezpowrotnie. Może wypadł w samochodzie, może został w innej kurtce lub torebce? Jeśli istnieje cień szansy na jego odzyskanie - warto poświęcić czas na poszukiwania lub dać po prostu szansę uczciwemu znalazcy na kontakt z Tobą. Wyrabianie nowych dokumentów może wiązać się z formalnościami i opłatami, których w takim wypadku uda Ci się uniknąć.
Portfela jednak nie ma? Trudno, musisz skompletować nowy.
Po trzecie - załatw nowe karty i dokumenty
Nowe karty płatnicze i kredytowe zamówisz w swoim banku, odtworzenie zaginionych dokumentów wiąże się z koniecznością kontaktu z instytucją odpowiadająca za ich wydawanie. Szczęśliwie, wiele z tych spraw możesz załatwić zdalnie, przez aplikację mobilną lub bankowość internetową banku oraz rządowy system ePuap, w którym wniosek o nowy dokument potwierdzisz profilem zaufanym.
Wniosek o nowe karty płatnicze
Nowe karty to prosta sprawa. Zaraz po zastrzeżeniu zaginionych możesz zawnioskować w aplikacji mobilnej lub bankowości internetowej o wydanie nowych. Jeśli jesteś klientem ING, od ręki zamówisz nowe karty w opcjach karty wcześniej zastrzeżonej lub wybierając je w zakładce Oferta ING. Po potwierdzeniu szczegółów, wniosek trafi do banku, który potrzebuje kilku dni by kartę wyprodukować i wysłać Ci na wskazany adres.
Nie musisz czekać na kartę, by zacząć jej używać
Jeśli zamawiasz nową kartę do konta Visa zbliżeniową, nie musisz czekać aż ją przyślemy. Możesz z niej korzystać płacąc telefonem od razu po zamówieniu. Do wyboru masz kilka możliwości, na przykład płatność Kartą Visa w telefonie lub popularne Google Pay lub Apple Pay. Uruchomisz tę opcję na widoku szczegółów karty w aplikacji mobilnej. W ten sposób odzyskasz możliwość płacenia nawet w kilkanaście minut po utraceniu karty.
A co z bankomatami? Bez problemu skorzystasz z nich, wypłacając gotówkę kodami BLIK.
O nowe dokumenty musisz zawnioskować w odpowiednim urzędzie.
Wniosek o nowy dowód osobisty
Możesz go złożyć całkowicie zdalnie, przez internet, podpisując go swoim profilem zaufanym. Potrzebujesz wydrukowanego, wypełnionego i podpisanego wniosku o ten dokument, zdjęcia twarzy w postaci elektronicznej odpowiadające precyzyjnym wymaganiom. Możesz również złożyć wniosek osobiście, we właściwym dla swojego miejsca zamieszkania Urzędzie Gminy. Czas oczekiwania na nowy dowód osobisty wynosi około 30 dni. O możliwościach odbioru dokumentów Urząd powiadomi Cię metodą wybraną przy składaniu wniosku.
Do załatwienia kolejnych dokumentów potrzebujesz dokumentu tożsamości, więc jeśli nie dysponujesz dodatkowo paszportem, najlepiej zacznij kompletowanie nowego portfela od tego kroku.
Więcej informacji o wymianie dowodu osobistego
Wniosek o nowy paszport
W przypadku tego dokumentu, czeka Cię wizyta w punkcie paszportowym właściwym dla Twojego miejsca zamieszkania. Także w tym przypadku potrzebujesz wypełnionego wniosku, właściwego zdjęcia oraz, co ważne, dowodu tożsamości. Konieczne może być wniesienie opłaty urzędowej. Czas oczekiwania na nowy paszport wynosi około 30 dni. Urząd powiadomi Cię o możliwości jego odbioru.
Więcej informacji o wymianie paszportu
Wniosek o prawo jazdy i dowód rejestracyjny
Oba te wnioski złożysz w lokalnym Urzędzie Komunikacji. Obecnie nie ma możliwości składania wniosku elektronicznie, więc czeka Cię wizyta w nim. Na miejscu wypełnij wniosek, wnieś stosowne opłaty, do prawa jazdy dołącz aktualne zdjęcie, przy dowodzie rejestracyjnym okaż Kartę Pojazdu. W miejsce zaginionego dowodu rejestracyjnego zostanie Ci przekazany tymczasowy dowód rejestracyjny, którego stałą wersję odbierzesz do 30 dni. Czas oczekiwania na nowe prawo jazdy wynosi około 10 dni. W tym czasie możesz bez problemu prowadzić pojazdy (zgodnie z ich i swoimi uprawnieniami), gdyż nie masz obowiązku posiadania przy sobie tych dokumentów w przypadku kontroli.
Więcej informacji o wymianie prawa jazdy
Kiedy odbierzesz nowy dowód osobisty lub paszport, koniecznie podaj jego dane w banku. Klienci ING mogą zaktualizować swoje dane przez internet.
Po czwarte - ucz się na błędach
Wypadki się zdarzają. Czasem wystarczy chwila nieostrożności i portfel znika, a w jego miejsce pojawia się ryzyko, stres i przykre obowiązki. Jak temu zapobiec?
Najprościej i najskuteczniej - nie nosząc ze sobą portfela. Często nosi się go w kieszeni, plecaku lub torebce z przyzwyczajenia, bo dokumenty, pieniądze, karty... Warto zastanowić się, po co Ci właściwie na co dzień portfel?
Płacenie kartą i gotówką
Karty są szybkie i wygodne. Gotówka też ma swoje plusy. Jeśli jednak je zgubisz - z obu tych rzeczy skorzystać może również złodziej. Dlatego sprytniej jest korzystać z kart płatniczych, ale dodanych do aplikacji w telefonie. Dzięki płatnościom mobilnym łączysz ze sobą wygodę (telefon i tak masz zawsze przy sobie) z bezpieczeństwem (blokada ekranu). Oczywiście, telefon też można zgubić. Ale trudniej Cię będzie wtedy okraść, niż kiedy zgubisz portfel.
Dobrym pomysłem jest też ustawienie rozsądnych limitów płatności dla kart. Dzięki temu, jeśli wszystko zawiedzie, oszuście nie zdołają wyczyścić Ci za jednym zamachem całego konta.
Dowód tożsamości
Zgodnie z prawem RP, każdy dorosły obywatel zobowiązany jest posiadać dowód tożsamości, lecz nie ma obowiązku jego noszenia przy sobie. Oczywiście - zdarzają się sytuacje gdy jest potrzebny, na przykład w przypadku wylegitymowania przez Policję lub jeśli chcesz załatwić jakąś sprawę, np. w urzędzie czy placówce banku. Z pewną pomocą przychodzi Ci tu aplikacja mObywatel, w której możemy zapisać część swoich fizycznych dokumentów (dowód osobisty, prawo jazdy, dowód rejestracyjny) i posługiwać się nimi przez telefon, okazując na żądanie. Należy pamiętać, że status prawny tego rozwiązania wciąż nie jest do końca uregulowany, co może rodzić nieporozumienia.
Prawo jazdy, dowód rejestracyjny, potwierdzenie ubezpieczenia
Zgodnie z prawem, prowadzący pojazd nie ma obowiązku posiadania przy sobie tych dokumentów. Policja dysponuje dostępem do baz danych, za pośrednictwem których może potwierdzić kwalifikacje nasze i naszego pojazdu do poruszania się po drogach. Podobnie jak dowód osobisty - te dokumenty możesz trzymać w aplikacji mObywatel.
Pozostałe dokumenty
Karty lojalnościowe, biblioteczne, legitymacje członkowskie, karty Honorowego Krwiodawcy, wizytówki... Czy rzeczywiście potrzebujesz tego na co dzień? Noszenie przy sobie rzeczy "na wszelki wypadek" w przypadku utraty portfela powoduje ich, często bezpowrotną, utratę. Tyczy to również ulubionych zdjęć bliskich, pamiątek i innych drobiazgów, które z przyczyn sentymentalnych lubimy mieć przy sobie. Jeśli Ci na nich zależy - lepiej znajdź im jakieś bezpieczne miejsce w domu.
Podsumowując: nie możesz się w pełni pozbyć z życia portfela, ale możesz:
- zmniejszyć prawdopodobieństwo jego utraty - nosząc go ze sobą tylko wtedy, gdy jest Ci naprawdę potrzebny
- zmniejszyć skutki jego utraty - nosząc w nim tylko niezbędne karty, dokumenty i ilość potrzebnej gotówki
- zastąpić go telefonem - korzystając z aplikacji do wypłacania pieniędzy, płatności telefonem i potwierdzania tożsamości
Co zrobić, gdy znajdziesz cudzy portfel?
W takim przypadku najlepiej zwróć go bezpośrednio właścicielowi. Jeśli są w nim jakieś dokumenty z danymi osobowymi i zdjęciem - powinien być łatwy do odnalezienia w jednej z sieci społecznościowych (Facebook, Twitter, LinkedIn, TikTok etc.). Wystarczy się do niego odezwać, na przykład przez komunikator, i umówić przekazanie własności. Pamiętaj, by uszanować prywatność właściciela i skorzystać tylko informacji niezbędnych do kontaktu z nim. Dzwonienie lub wizyta w oddziale banku, by zdobyć kontakt do właściciela odnalezionych kart, niestety nie ma sensu. Bank nie może przekazać takich informacji, może jednak zastrzec zagubione karty.
Jeśli nie możesz ustalić właściciela - portfel możesz zwrócić na dowolnym posterunek Policji.
Tego pod żadnym pozorem nie rób
Nie wyrzucaj go w całości do śmieci lub w inne miejsce, gdzie może wpaść w niepowołane ręce. Jeśli z jakiś powodów nie możesz przekazać go Policji - zniszcz dokumenty i karty w nim, najlepiej tnąc je nożyczkami na drobne fragmenty i wyrzucając je w kilku miejscach.
Nawet w dobrej intencji, nie publikuj w mediach społecznościowych zdjęć dokumentów lub kart, nawet ich fragmentów. Informacje te mogą zostać wykorzystane przez przestępców przeciwko właścicielowi.
Korzystanie ze znalezionych kart, nawet do drobnych płatności, jest również bardzo złym pomysłem. Użycie zastrzeżonej karty może zostać potraktowane jako próba wyłudzenia, ze wszelkimi prawnymi konsekwencjami tego czynu. To samo dotyczy cudzych dokumentów tożsamości.