Sytuacja w UE
Produkcja mleka. W pierwszej połowie 2024 r. w krajach UE skupiono 75,5 mln t mleka krowiego, o 0,9% przekraczając ubiegłoroczny poziom skupu. Niemcy, będące największym unijnym producentem mleka, osiągnęły w tym okresie skup na poziomie 16,6 mln t, nieznacznie przyrastając w relacji do skupu z pierwszej połowy 2023 r. (+0,2% r/r), skup mleka we Francji również wzrósł (+1,4% r/r), osiągając 12,5 mln t. Polska produkcja w tym okresie wzrosła do 6,9 mln t, o 4,7% powyżej poziomu notowanego w ubiegłym roku.
Produkcja wybranych produktów mleczarskich.
Pierwsze półrocze 2024 r. zakończyło się zwiększeniem produkcji sera w UE o 3,4% r/r, do 4,8 mln t. Niemal wszystkie kraje UE zwiększyły swoją produkcję w tym okresie, wyjątki to Belgia z produkcją obniżoną o 7% r/r oraz Finlandia i jej produkcja niższa o 5% r/r. Kraje te posiadają niewielki udział w unijnej produkcji (po 1% w I poł. 2024 r.), co zostało z nadwyżką skompensowane, szczególnie przez dwa kraje osiągające największe wzrosty: Niemcy (+43 tys. t r/r) oraz Polskę (+36 tys. t r/r).
Tendencja spadkowa dla produkcji masła utrzymała się również w czerwcu, od początku tego roku produkcja zmniejszyła się o 23 tys. t w relacji rocznej (-2% r/r), do poziomu 1,1 mln t. Wśród największych producentów produkcja wzrosła jedynie w Belgii (+3,5 tys. t r/r) oraz we Włoszech (+2,4 tys. t r/r). Nie kompensuje to spadków u większości znaczących producentów, m. in. w Irlandii (-8,2 tys. t r/r), w Polsce (-6,4 tys. t r/r) czy w Niemczech (-5,7 tys. t r/r).
Minimalnie poniżej ubiegłorocznego poziomu utrzymuje się produkcja odtłuszczonego mleka w proszku – w okresie I-VI 2024 r. wyprodukowano 694 tys. t, o 0,13 tys. t mniej niż w ubiegłym roku. Od początku roku obniżoną produkcję mają Niemcy, po półroczu spadek produkcji skumulował się do 15 tys. t (-8% r/r). Produkcję poniesiono natomiast we Francji o 8 tys. t (+4% r/r). Polska produkcja OMP wzrosła o 1 tys. t (+1% r/r) w analizowanym okresie.
Handel. Po pięciu miesiącach 2024 r. eksport sera z krajów UE wzrósł do 560 tys. t (+2% r/r), eksport pozostałych z analizowanych produktów spadł, największy wolumenowy spadek odnotowano dla PMP, do 95 tys. t (-14% r/r). Wolumen wyeksportowanego poza UE masła obniżył się do 102 tys. t (-3% r/r), a OMP do 77 tys. t (-3% r/r).
Import w I-V 2024 r. kształtował się na następujących poziomach: masło 4,4 tys. t (-75% r/r), ser 77,3 tys. t (+10% r/r), OMP 16,5 tys. t (+41% r/r), PMP 7,4 tys. t (-6% r/r).
Ceny. Szacowana średnia unijna cena mleka surowego w skupie w lipcu 2024 r. zgodnie z danymi KE wzrosła do 46,23 EUR/100 kg, o 0,4% w porównaniu do poprzedniego miesiąca, natomiast w relacji do lipca 2023 r. cena ta jest wyższa o 5,7%.
18 sierpnia 2024 r. ceny produktów mleczarskich na rynku wewnętrznym UE kształtowały się na następujących poziomach: masło 689 EUR/100 kg (+5% m/m; +53% r/r), OMP 244 EUR/100 kg (+4% m/m; +7% r/r), PMP 392 EUR/100 kg (+3% m/m; +17% r/r), ser cheddar 390 EUR/100 kg (+0,2% m/m; +3% r/r), ser gouda 443 EUR/100 kg (+1% m/m; +7% r/r), serwatka w proszku 82 EUR/100 kg (+2% m/m; +24% r/r).
Rynek mleka w Polsce
Produkcja mleka. W lipcu 2024 r. skup mleka w Polsce osiągnął 1 097 mln l (biuletyn GUS), zwiększając się o 0,9% w relacji rocznej. Od początku roku, skup mleka wyniósł 7 806 mln l, to wzrost o 4,2% powyżej poziomu z analogicznego okresu ubiegłego roku.
Ceny. W lipcu 2024 r., według danych z biuletynu GUS, cena mleka wyniosła 194,92 zł/hl, to spadek o 0,1% w porównaniu do maja 2024 r. Lipiec jest siódmym miesiącem z kolei, w którym nastąpił spadek cen mleka w skupie w Polsce. Od początku roku cena obniżyła się o 7,8%, a w zestawieniu z lipcem 2023 r., cena jednak jest o 3,3% wyższa.
Produkcja masła. Produkcja masła w Polsce w lipcu 2024 r., według biuletynu GUS, osiągnęła poziom 19,7 tys. t, o 1,5% powyżej produkcji z lipca ubiegłego roku. Po siedmiu miesiącach 2024 r. wyprodukowano w Polsce 153 tys. t masła, o 3,2% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.
Handel. Eksport produktów mleczarskich z Polski w okresie pierwszego półrocza 2024 r. osiągnął wartość 6 627 mln PLN (biuletyn MRiRW), mniej o 10% w relacji do analogicznego okresu 2023 r. Import w tym okresie miał wartość 3 198 mln PLN, tj. był mniejszy o 3% r/r. Saldo handlowe Polski jest dodatnie, o 15% niższe w relacji rocznej.
Komentarz. Liczba krów mlecznych na świecie ma osiągnąć w 2024 r., według lipcowego raportu Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA), 141,4 mln szt., o 0,1% więcej niż w ubiegłym roku. Największa zmiana zajdzie w Indiach, w kraju z największą populacją krów na świecie, ich liczba wzrośnie do 65,5 mln szt. o 0,5 mln szt. r/r. Liczba krów w UE natomiast spadnie do 19,8 mln szt., o 0,3 mln szt. w relacji do ubiegłego roku. Pomimo tego produkcja mleka w krajach UE nieznacznie wzrośnie w porównaniu do 2023 r., do 145,3 mln t (+60 tys. t r/r), co stanowi 26% światowej produkcji mleka. Produkcja mleka w Indiach osiągnie 99,5 mln t (+0,5 mln t r/r), to 18% udział w globalnej produkcji mleka, przy liczebności krów mlecznych stanowiącej 43% ich światowej populacji. Poziom globalnej produkcji mleka wzrośnie w 2024 r. do 552,0 mln t, przekraczając ubiegłoroczny poziom o 1,0 mln t (+0,2% r/r).