Sytuacja w UE
Produkcja mleka. W ciągu trzech kwartałów 2024 r., w krajach UE skupiono 111,5 mln t mleka krowiego, o 0,5% powyżej poziomu ubiegłorocznego. Niemcy, największy unijny producent mleka, osiągnęły w tym okresie skup na poziomie 24,6 mln t, o 0,3% poniżej produkcji ubiegłorocznej. Skup mleka we Francji wzrósł o 1,5% r/r, osiągając 18,1 mln t. Polska produkcja w tym okresie wzrosła do 10,3 mln t, o 3,7% powyżej poziomu notowanego w ubiegłym roku.
Produkcja wybranych produktów mleczarskich.
Produkcja sera od początku roku do września jest o 2,8% wyższa niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, łącznie osiągnęła 7 216 tys. t. Produkcja wzrosła u niemal wszystkich największych producentów sera, najwięcej w Niemczech (+63 tys. t r/r) oraz w Polsce (+41 tys. t r/r), a także we Francji (+18 tys. t r/r) i we Włoszech (+10 tys. t), spadek dotyczy natomiast Niderlandów, tam produkcja obniżyła się o 11 tys. t r/r.
Okres I-IX 2024 r. zakończył się zmniejszeniem produkcji masła w UE o 2,2% r/r, do 1 587 mln t. Piątka największych unijnych producentów masła zmniejszyła w analizowanym okresie produkcję, Niemcy o 2%, Francja o 1%, Irlandia o 6%, Polska o 3%, a Niderlandy o 3% (porównanie w relacji rocznej).
Minimalnie poniżej ubiegłorocznego poziomu utrzymuje się produkcja odtłuszczonego mleka w proszku – w trzech kwartałach 2024 r. wyprodukowano 868 tys. t, o 9,1 tys. t mniej niż w ubiegłym roku (-0,1% r/r). Obniżona produkcja w Niemczech utrzymuje się od początku roku, po dziewięciu miesiącach br. spadek produkcji skumulował się do 19 tys. t (-7% r/r). Produkcję poniesiono natomiast we Francji o 11 tys. t (+4% r/r). Polska produkcja OMP wzrosła o 1,5 tys. t (+1,2% r/r) w analizowanym okresie.
Handel. Po trzech kwartałach 2024 r., zgodnie z danymi dostępnymi na portalu Agridata (KE), eksport sera z krajów UE osiągnął 1 038 tys. t, wzrastając o 1% w relacji rocznej. Eksport pozostałych z analizowanych produktów spadł, najwięcej PMP, do 166 tys. t (-20% r/r). Wolumen wyeksportowanego poza UE masła obniżył się do 185 tys. t (-1% r/r), a OMP do 568 tys. t (-9% r/r).
Import w I-IX 2024 r. kształtował się na następujących poziomach: masło 8,7 tys. t (-67% r/r), ser 135,3 tys. t (+7% r/r), OMP 31,8 tys. t (+13% r/r), PMP 12,7 tys. t (-11% r/r).
Ceny. Szacowana średnia unijna cena mleka surowego w skupie w październiku 2024 r. zgodnie z danymi KE wzrosła do 50,32 EUR/100 kg, o 1,5% w porównaniu do poprzedniego miesiąca, natomiast w relacji do października 2023 r. cena ta jest wyższa o 13,5%.
17 listopada 2024 r. ceny produktów mleczarskich na rynku wewnętrznym UE kształtowały się na następujących poziomach: masło 776 EUR/100 kg (-1% m/m; +48% r/r), OMP 258 EUR/100 kg (+3% m/m; -2% r/r), PMP 428 EUR/100 kg (+4% m/m; +17% r/r), ser cheddar 428 EUR/100 kg (+3% m/m; +19% r/r), ser gouda 482 EUR/100 kg (+4% m/m; +16% r/r), serwatka w proszku 95 EUR/100 kg (+6% m/m; +15% r/r).
Rynek mleka w Polsce
Produkcja mleka. W październiku skup mleka w Polsce, według Biuletynu Statystycznego GUS, osiągnął 1047 mln l, zwiększając się o 3,5% w relacji rocznej. Od początku roku, skup mleka wyniósł 11 008 mln l, to wzrost o 3,8% powyżej poziomu z analogicznego okresu ubiegłego roku (+406 mln l r/r).
Ceny. Ceny mleka w październiku 2024 r., według danych z Biuletynu Statystycznego GUS, wzrosły o 5,7% m/m, do 220,23 208,36 zł/hl. W porównaniu od ubiegłego roku, cena kształtuje się na poziomie wyższym o 12,6%.
Produkcja masła. Produkcja masła w październiku w Polsce w 2024 r., zgodnie z danymi przedstawionymi w Biuletynie Statystycznym GUS, osiągnęła 21,2 tys. t, o 3,4% powyżej produkcji z października ubiegłego roku. Po dziesięciu miesiącach 2024 r. wyprodukowano w Polsce 212 tys. t masła, o 2,8% mniej niż w analogicznym okresie 2023 r.
Handel. Eksport produktów mleczarskich z Polski w okresie od stycznia do września 2024 r. osiągnął wartość 10 047 mln PLN (biuletyn MRiRW), mniej o 3% w relacji do analogicznego okresu 2023 r. Import w tym okresie miał wartość 4 944 mln PLN, tj. był większy o 0,5% r/r.
Komentarz. Zaktualizowane w październiku Krótkoterminowe perspektywy dla sektora rolnego, publikowane przez Komisję Europejską, zawierają również prognozy dla rynku mleczarskiego na 2025 r. Zgodnie z obserwowanymi trendami, liczebność stad krów mlecznych w krajach UE ma się obniżyć do 19,3 mln szt. (-0,7% r/r), jednak wzrost produkcji mleka ma wzrosnąć do 154,7 mln t (+0,2% r/r), dzięki podniesionej wydajności, oczekiwanej na poziomie 7 888 kg na sztukę (+1,0% r/r). Produkcja sera ma kontynuować w przyszłym roku wzrost (+0,5% r/r), a jej prognozowany wolumen to 10,9 mln t. Produkcja masła natomiast spadnie do 2 287 tys. t, o 0,3% w porównaniu do 2024 r.