Sytuacja w UE
Produkcja mleka. Po jedenastu miesiącach 2024 r. nadwyżka skupu mleka powyżej poziomu ubiegłorocznego wynosi 878 tys. t (+0,7% r/r), a wolumen 134,2 mln t. W samym listopadzie skup osiągnął 11,1 mln t, o 1,7% więcej w relacji rocznej. Niemcy, największy unijny producent mleka z udziałem 22%, osiągnęły w tym okresie skup 29,6 mln t, o 0,6% poniżej produkcji ubiegłorocznej. Skup mleka we Francji wzrósł o 1,5% r/r, osiągając 21,8 mln t. Polska produkcja w tym okresie wzrosła do 12,4 mln t, o 3,9% powyżej poziomu notowanego w ubiegłym roku.
Produkcja wybranych produktów mleczarskich.
Produkcja sera od początku roku do listopada jest o 2,7% wyższa niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, łącznie osiągnęła 8 812 tys. t. Produkcja wzrosła u niemal wszystkich największych producentów sera, najwięcej w Niemczech (+72 tys. t r/r) oraz w Polsce (+42 tys. t r/r), jak również we Francji (+28 tys. t r/r) i we Włoszech (+10 tys. t r/r), spadek dotyczy natomiast Niderlandów, tam produkcja obniżyła się o 15 tys. t r/r.
Okres I-XI 2024 r. zakończył się spadkiem produkcji masła w UE o 1,4% r/r, do 1 912 mln t (-28 tys. t r/r). Piątka największych unijnych producentów masła zmniejszyła w analizowanym okresie produkcję, Niemcy o 1%, Francja o 1%, Irlandia o 3%, Polska o 3%, a Niderlandy o 5% (porównanie w relacji rocznej).
Produkcja odtłuszczonego mleka w proszku utrzymuje się minimalnie powyżej ubiegłorocznej – w ciągu jedenastu miesięcy 2024 r. wyprodukowano 1 141,7 tys. t, o 0,5 tys. t więcej niż w ubiegłym roku. Obniżona produkcja w Niemczech utrzymuje się od początku roku, po jedenastu miesiącach 2024 r. spadek produkcji skumulował się do 20 tys. t (-6% r/r). Produkcję poniesiono natomiast w Holandii o 10 tys. t (+15% r/r) oraz we Francji o 9 tys. t (+3% r/r). Polska produkcja OMP wzrosła o 5 tys. t (+3% r/r) w analizowanym okresie.
Handel. W okresie I-XI 2024 r., zgodnie z danymi dostępnymi na portalu Agridata (KE), eksport sera z krajów UE to 1 274 tys. t, wzrastając o 0,5% w relacji rocznej. Eksport masła osiągnął 230 tys. t, o 1,2% mniej niż w ubiegłym roku. Eksport mleka w proszku również spadł, PMP do 193 tys. t (-20% r/r), a OMP do 664 tys. t (-8% r/r).
Import w I-XI 2024 r. kształtował się na następujących poziomach: masło 12 tys. t (-60% r/r), ser 171 tys. t (+8% r/r), OMP 36 tys. t (+9% r/r), PMP 15 tys. t (-11% r/r).
Ceny. Średnia unijna cena mleka surowego w skupie, zgodnie z danymi KE, wzrosła w grudniu 2024 r. do 53,74 EUR/100 kg, o 0,8% w porównaniu do poprzedniego miesiąca, natomiast w relacji do grudnia 2023 r. cena ta jest wyższa o 15%.
26 stycznia 2025 r. ceny produktów mleczarskich na rynku wewnętrznym UE kształtowały się na następujących poziomach: masło 741 EUR/100 kg (-2% m/m; +38% r/r), OMP 255 EUR/100 kg (-1% m/m; +1% r/r), PMP 436 EUR/100 kg (-0,1% m/m; +19% r/r), ser cheddar 479 EUR/100 kg (+4% m/m; +34% r/r), ser gouda 503 EUR/100 kg (+0,2% m/m; +18% r/r), serwatka w proszku 100 EUR/100 kg (+2% m/m; +20% r/r).
Rynek mleka w Polsce
Produkcja mleka. Skup mleka w Polsce w grudniu, według Biuletynu Statystycznego GUS, osiągnął 1 085 mln l, zwiększając się o 4,5% w relacji rocznej. W całym 2024 r. skup mleka wyniósł 13 102 mln l, to wzrost o 3,8% powyżej poziomu z analogicznego okresu ubiegłego roku (+481 mln l r/r).
Ceny. Ceny mleka w skupie w grudniu 2024 r., według danych z Biuletynu Statystycznego GUS, wzrosły o 11% m/m, do 259,06 zł/hl. W porównaniu od ubiegłego roku, cena jest wyższa o 22%.
Produkcja masła. Produkcja masła w grudniu w 2024 r., zgodnie z danymi przedstawionymi w Biuletynie Statystycznym GUS, osiągnęła 26,5 tys. t, o 6,5% powyżej produkcji z grudnia ubiegłego roku. W całym 2024 r. wyprodukowano w Polsce 258,5 tys. t masła, o 2,7% mniej niż w ubiegłym roku.
Handel. Eksport produktów mleczarskich z Polski w okresie od stycznia do listopada 2024 r. osiągnął wartość 11 419 mln PLN (biuletyn MRiRW), porównywalnie do analogicznego okresu 2023 r. Import w tym okresie miał wartość 6 326 mln PLN, tj. był większy o 2% r/r.
Komentarz. Liczebność stad krów mlecznych w Polsce zmniejszyła się w ciągu ubiegłego półrocza. Zgodnie z danymi publikowanymi przez GUS w raporcie Pogłowie bydła według stanu w grudniu 2024 r., w Polsce było 1 960 tys. krów mlecznych, o 10% mniej niż w czerwcowej edycji tego badania (-230 tys. szt. h/h), a we wszystkich województwach liczebność krów zmniejszyła się. W porównaniu rocznym, spadek liczebności stad krów mlecznych wynosi 5% (-108 tys. szt. r/r), a jedynym województwem, w którym liczba krów zwiększyła się w porównaniu do grudnia 2023 r. jest wielkopolskie (+0,7% r/r). Najwięcej krów mlecznych znajduje się w województwie mazowieckim – 414 tys. szt. oraz w województwie podlaskim – 394 tys. szt., ale w ciągu ubiegłego półrocza ubyło z nich po 12%.