Sytuacja w UE
Produkcja mleka. Wstępne dane KE podsumowujące 2024 r. wskazują na nadwyżkę skupu mleka powyżej poziomu ubiegłorocznego na poziomie 883 tys. t (+0,6% r/r), przzy wolumenie 145,6 mln t. Tylko w grudniu skup osiągnął 11,4 mln t, minimalnie poniżej wyniku z grudnia 2023 r. (-0,1% r/r). Niemcy, największy unijny producent mleka z udziałem 22%, osiągnęły w 2024 r. skup 32,1 mln t, o 0,9% poniżej produkcji ubiegłorocznej. Skup mleka we Francji wzrósł o 1,3% r/r, osiągając 23,7 mln t. Polska produkcja w ubiegłym roku wzrosła do 13,5 mln t, o 3,9% powyżej poziomu notowanego w ubiegłym roku.
Produkcja wybranych produktów mleczarskich.
Produkcja sera w 2024 r. jest o 2,6% wyższa niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, łącznie osiągnęła 9 594 tys. t. Produkcja wzrosła u niemal wszystkich największych producentów sera, najwięcej w Niemczech (+70 tys. t r/r) oraz w Polsce (+45 tys. t r/r), jak również we Francji (+30 tys. t r/r) i w Danii (+21 tys. t r/r), spadek dotyczy natomiast m. in. Niderlandów, tam produkcja obniżyła się o 17 tys. t r/r.
2024 r. zakończył się spadkiem produkcji masła w UE o 1,0% r/r, do 2 089 mln t (-22 tys. t r/r). Spośród pięciu największych producentów masła w UE tylko Niemcy zakończyły ubiegły rok, wprawdzie minimalnie, ale zwiększoną produkcją (+0,1% r/r), spadła natomiast produkcja Francji o 1%, Irlandii o 2%, Polski o 3%, a Holandii o 5% (porównanie w relacji rocznej).
Produkcja odtłuszczonego mleka w proszku utrzymuje się minimalnie powyżej ubiegłorocznej – w 2024 r. wyprodukowano 1 251,1 tys. t, o 2,2 tys. t więcej niż w ubiegłym roku. Obniżona produkcja w Niemczech utrzymywała się od początku roku, a spadek produkcji skumulował się do 18 tys. t (-5% r/r). Produkcję poniesiono natomiast w Holandii o 12 tys. t (+17% r/r) oraz w Polsce o 8 tys.t (+5% r/r).
Handel. 2024 r. kończy się spadkiem wolumenu niemal wszystkich najważniejszych produktów mleczarskich eksportowanych poza UE, zgodnie z danymi dostępnymi na portalu Agridata (KE), najistotniejszy spadek eksportu dotyczył pełnego mleka w proszku, jego wolumen osiągnął 207 tys. t, o 20% mniej niż w ubiegłym roku. Eksport odtłuszczonego mleka w proszku był niższy o 8%, osiągając 717 tys. t. Eksport masła przez niemal cały 2024 r. utrzymywał się poniżej ubiegłorocznego, po słabszej pierwszej połowie roku, w drugiej udało się część różnicy skompensować i, zgodnie z danymi publikowanymi na Agridata, eksport ten osiągnął poziom 247 tys. t, o 0,9% poniżej eksportu ubiegłorocznego (-2,2 tys. t r/r). Spośród analizowanych produktów nadwyżka eksport nad ubiegłoroczny została osiągnięta w przypadku sera, o 0,7% (+10 tys. t r/r), a jego wolumen to 1389 tys. t.
Import w 2024 r. kształtował się na następujących poziomach: masło 13 tys. t (-57% r/r), ser 186 tys. t (+7% r/r), OMP 40 tys. t (+11% r/r), PMP 15 tys. t (-14% r/r).
Ceny. W styczniu 2025 r. po raz pierwszy od ośmiu miesięcy ceny mleka w unijnych skupach zanotowały spadek; średnia stawka za 100 kg mleka wyniosła 54,38 EUR, to o 0,3% mniej niż w grudniu, ale 17% powyżej stycznia ubiegłego roku.
23 lutego 2025 r. ceny produktów mleczarskich na rynku wewnętrznym UE kształtowały się na następujących poziomach: masło 720 EUR/100 kg (-3% m/m; +29% r/r), OMP 256 EUR/100 kg (+1% m/m; +1% r/r), PMP 434 EUR/100 kg (-0,4% m/m; +19% r/r), ser cheddar 498 EUR/100 kg (+4% m/m; +38% r/r), ser gouda 493 EUR/100 kg (-2% m/m; +16% r/r), serwatka w proszku 102 EUR/100 kg (+2% m/m; +25% r/r).
Rynek mleka w Polsce
Produkcja mleka. Skup mleka w Polsce w styczniu, według Biuletynu Statystycznego GUS, osiągnął 1 113 mln l, więcej o 2,3% w porównaniu do stycznia ubiegłego roku (+24,7 mln l r/r).
Ceny. Styczniowe ceny skupu mleka, według danych z Biuletynu Statystycznego GUS, spadły o 11% m/m, do 229 zł/hl, nastąpiła przewidywana korekta po uwzględnianych w listopadzie i grudniu rocznych premiach dla dostawców. W porównaniu do stycznia 2024 r., cena jest wyższa o 11%.
Produkcja masła. Produkcja masła w styczniu 2025 r., zgodnie z danymi przedstawionymi w Biuletynie Statystycznym GUS, osiągnęła 25,1 tys. t, o 2,4% powyżej produkcji ze stycznia ubiegłego roku.
Handel. Wstępne dane MRiRW podsumowują eksport produktów mleczarskich z Polski w 2024 r. na poziomie 13 548 mln PLN, to o 1,4% więcej w porównaniu do 2023 r. Import w ubiegłym roku również wzrósł, do 7 019 mln PLN, o 3,2% r/r.
Komentarz. Spływające dane podsumowujące produkcję mleka w 2024 r. zawierają również informacje jakościowe, jak m. in. opublikowane przez GUS sprawozdanie Zawartość tłuszczu i białka w skupionym mleku krowim w 2024 roku. Marzec, kwiecień i maj – miesiące o największym poziomie skupu, charakteryzowały się raportowaną niższą procentową zawartością tłuszczu w porównaniu rocznym ( -1,0-1,2%), natomiast zawartość białka była minimalnie wyższa w tym okresie (+0,3% r/r). Wydajność w całym roku poprawiła się, zgodnie z raportem GUS Produkcja mleka krowiego, mleczność krów. Dane roczne 2014-2024, średnia wydajność krowy mlecznej w ubiegłym roku wynosiła 7,3 tys. l, o 2% więcej niż w 2023 r. i aż o 33% powyżej wydajności notowanej w 2014 r.