Sytuacja w UE
Produkcja mleka. Pierwsze cztery miesiące 2025 r. zakończyły się skupem mleka w krajach Unii Europejskiej na poziomie o 0,5 mln t niższym w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku, osiągając 48,6 mln t (-1% r/r). Wśród krajów Unii Europejskiej największy wolumenowo spadek zaliczyły Niemcy, produkcja w tym kraju obniżyła się o 0,3 mln t (-3% r/r). Sporo spadała również produkcja we Francji (-0,2 mln t; -2% r/r) oraz w Holandii (-0,1 mln t; -2% r/r). Największy wzrost w analizowanym okresie osiągnęła Irlandia, o 0,2 mln t (+8% r/r), a skup mleka w Polsce powiększył się o 0,8% (+36 tys. t r/r).
Produkcja wybranych produktów mleczarskich.
Po czterech miesiącach 2025 r. produkcja sera przez kraje Unii Europejskiej osiągnęła 3,2 mln t (dane KE), o 0,7% powyżej poziomu ubiegłorocznego. Wolumenowo, największy wzrost produkcji zanotowano w Polsce, o 9,2 tys. r/r, kolejne są Hiszpania (+5,3 tys. t r/r) oraz Węgry (+2,9 tys. t r/r). Pozwala to na skompensowanie produkcji obniżonej w Holandii (-4,1 mln t r/r), czy w Niemczech (-1,4 mln t r/r).
Wzrost produkcji masła utrzymał się także w po spływie danych za kwiecień (raporty KE), łącznie od początku roku 2025 produkcja masła przez kraje Unii Europejskiej to 661,8 tys. t, o 6,6 tys. t więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku (+1,0% r/r). Należy zwrócić uwagę, że od bieżącego raportu obejmującego dane kwietniowe, nie są publikowane informacje o produkcji masła w Irlandii, będącej trzecim pod względem wolumenu producentem masła w UE w 2024 r. (268 tys. t w 2024 r., 13% produkcji) Za wzrost produkcji odpowiedzialne są głównie Niemcy, wolumen produkcji masła od początku roku wzrósł w tym kraju o 8,7 tys. t (+5% r/r), istotnie produkcję zwiększono również w Danii (+2,2 tys. t, +6% r/r) oraz w Hiszpanii (+2,5 tys. t, +38% r/r). Pozwala to skompensować z nadwyżką spadki produkcji w takich krajach, jak Holandia (+4,6 tys. t, -11% r/r), czy Belgia (-2,4 tys. t, -5% r/r). Polska produkcja kształtowała się w tym okresie o 0,4 tys. t poniżej poziomu ubiegłorocznego (-0,4% r/r).
Spadek produkcji odtłuszczonego mleka w proszku w krajach UE zmniejszył się i narastająco od początku roku do kwietnia 2025 r. wyniósł 2% przy wolumenie 453 tys. t. Po spadkach notowanych przez cały ubiegły rok, odbudowuje się produkcja w Niemczech i od początku 2025 r. wzrost sięga 5% wzrost w porównaniu do ubiegłego roku (+6,1 tys. t r/r), wzrosła również produkcja we Francji (+4,0 tys. t r/r). Spore obniżenie produkcji zanotowano natomiast w Belgii (-6,4 tys. t r/r) oraz w Polsce (-5,2 tys. t r/r).
Handel. Dane KE (portal Agridata) po pierwszych czterech miesiącach 2025 r. wskazują utrzymujący się trend wzrostowy eksportu sera poza granice UE, który osiągnął 451 tys. t, o 3% powyżej poziomu notowanego w ubiegłym roku. Eksport pełnego mleka w proszku spadł do 63 tys. t (-19% r/r), natomiast odtłuszczonego osiągnął 264 tys. t, nieznacznie powyżej poziomu notowanego w ubiegłym roku (+0,1% r/r). Spadek eksportu jest kontynuowany w przypadku masła, którego wolumen dostaw obniżył się do 76 tys. t (-4% r/r) od początku roku.
Import w I-IV 2025 r. kształtował się na następujących poziomach: masło 7,2 tys. t (+90% r/r), ser 63 tys. t (+0,4% r/r), OMP 13 tys. t (-0,8% r/r), PMP 7,8 tys. t (+15% r/r).
Ceny. Ceny mleka nieco wzrosły również w maju i w unijnych skupach ich średnia kształtowała się na poziomie 53,34 EUR/100kg (+0,6% m/m; dane wg raportów KE). W porównaniu rocznym, cena ta jest o 16% wyższa. Zgodnie z danymi KE, w tym okresie cena w polskich skupach uzyskiwała średnią 53,57 EUR/kg, o 0,4% więcej niż wyniosła średnia unijna.
22 czerwca 2025 r. ceny produktów mleczarskich na rynku wewnętrznym UE kształtowały się na następujących poziomach: masło 739 EUR/100 kg (+0,5% m/m; +16% r/r), OMP 240 EUR/100 kg (-3% m/m; -2% r/r), PMP 437 EUR/100 kg (+0,7% m/m; +15% r/r), ser cheddar 458 EUR/100 kg (-1,3% m/m; +18% r/r), ser gouda 495 EUR/100 kg (+1,3% m/m; +16% r/r), serwatka w proszku 96 EUR/100 kg (-3% m/m; +22% r/r).
Rynek mleka w Polsce
Produkcja mleka. Skup mleka w Polsce w maju, według Biuletynu Statystycznego GUS, kształtował się na poziomie 1 196 mln l, to wzrost o 0,7% w porównaniu do maja ubiegłego roku (+8 mln l r/r). Łączna produkcja mleka po pierwszych pięciu miesiącach tego roku wyniosła 5 670 mln l, o 1% powyżej produkcji ubiegłorocznej (+58 mln l r/r).
Ceny. W maju 2025 r. ceny mleka w polskich skupach spadły co średniej 225,65 zł za hektolitr, to o 1,34 zł/hl mniej niż w poprzednim miesiącu (dane wg Biuletynu Statystycznego GUS). W porównaniu rocznym cena jest wciąż o 15% wyższa (+28,76 zł/hl r/r).
Produkcja masła. Spory wzrost zanotowano dla produkcja masła w Polsce w maju 2025 r., wolumen osiągnął 24,1 tys. t, o 8% więcej niż w maju ubiegłego roku (dane z Biuletynu Statystycznego GUS). Dzięki temu skumulowana produkcja masła od początku roku to 114,7 tys. t, o 0,9% powyżej produkcji ubiegłorocznej.
Handel. Pierwsze cztery miesiące 2025 r. zakończyły się, zgodnie z publikacją MRiRW, eksportem produktów mleczarskich z Polski o wartości 4 816 mln PLN, to o 9% więcej w porównaniu do analogicznego okresu 2024 r. Wartościowo, eksport niemal wszystkich badanych kategorii nabiału wzrósł, najwięcej masła i innych tłuszczów mlecznych (CN 0405), ich wartość w eksporcie podniosła się o 26% r/r przy wolumenie obniżonym o 1% r/r. Wzrósł także eksport mleka i śmietany niezagęszczonych (CN 0401) – o 22% r/r przy wzroście wolumenu o 1% r/r, Jedyna kategoria analizowanych produktów mleczarskich, w której eksport zanotował spadek w okresie I-IV 2025 r. to mleko i śmietana zagęszczone (CN 0402), ich wartość została obniżona o 25% r/r, a wolumen o 22% r/r. Import w I-IV 2025 r. wzrósł do 2 330 mln PLN, o 7% r/r, a wartościowo największy wzrost odnotowano dla importu sera i twarogów (CN 0406), dostawy tych produktów przy wolumenie zwiększonym w badanym okresie o 8% r/r osiągały wartość o 11% wyższą w porównaniu rocznym.
Komentarz. Eksport produktów mleczarskich krajów członkowskich poza granice Unii Europejskiej osiągnął wartość 19,6 mld euro w 2024 r. Po czterech miesiącach 2025 r. wyeksportowano produkty mleczarskie o wartości 6,8 mld euro, o 8% więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. 39% produktów trafiało do trzech krajów: do Wielkiej Brytanii, do Stanów Zjednoczonych oraz do Chin. Eksport produktów mleczarskich w okresie I-IV 2025 r. osiągnął wartość 1,4 mld euro, o 13% przewyższając ubiegłoroczny tego okresu. Największy udział w tej kwocie mają sery (58% eksportu, 0,8 mld euro), ich eksport wzrósł o 11% r/r. Stany Zjednoczone zaimportowały nabiał z UE o wartości 0,7 mld euro, już o 19% więcej niż w ubiegłym roku do kwietnia. Wartościowo, największy udział również miały sery (63% wartości eksportu, 0,4 mld euro), a kolejne było masło (23% wartości eksportu, 0,2 mld euro). Do Chin wyeksportowano w tym okresie nabiał z UE o wartości 0,5 mld euro, o 10% więcej niż w ubiegłym roku. W strukturze eksportu do tego kraju najistotniejsza jest śmietanka (21% wartości eksportu, 0,1 mld euro) oraz serwatka w proszku (19% wartości eksportu, 0,1 mld euro).