Wstęp
Notowania rzepaku na Euronext/Matif w czerwcu były zmienne. Większość miesiąca umacniały się z regularnymi korektami po drodze, dochodząc do poziomu 505 EUR. Jednak w ostatnim tygodniu doszło do sporych spadków. Sytuacja na Bliskim Wschodzie wpłynęła na duże wzrosty ropy naftowej, która pociągnęła za sobą inne surowce, w tym oleiste i rzepak. Szybko jednak nastąpiła korekta cenowa. Uspokojenie konfliktu między Izraelem i USA, a Iranem połączenie z umocnieniem euro względem dolara skutkowały przeceną rzepaku. W porównaniu z danymi sprzed miesiąca aktualny poziom cen jest niższy. Mimo to w stosunku do analogicznych kontraktów sprzed roku bieżące stawki są nieznacznie wyższe (zob. tab.).
| MATIF notowania kontraktów (w EUR/t) |
Rzepak | ||
|---|---|---|---|
| sierpień'25 |
listopad'25 | luty'26 | |
| 27.06.25 | 474,00 | 486,25 | 491,00 |
| 27.05.25 | 486,50 | 490,25 | 492,25 |
| zmiana m/m | -2,6% | -0,8% | -0,3% |
| sierpień'24 | listopad'24 | luty'25 | |
| 27.06.24 | 471,25 | 479,50 | 485,00 |
| zmiana r/r | 0,6% | 1,4% | 1,2% |
Produkcja
| Rzepak dane globalne |
|
|
|
|
Zmiana |
Zmiana |
|---|---|---|---|---|---|---|
| powierzchnia (mln ha) | 42,99 | 42,43 | 43,31 | 43,35 | 0,1% | 2,2% |
| plon (t/ha) | 2,09 | 2,01 | 2,07 | 2,07 | 0,0% | 3,0% |
| produkcja | 89,72 | 85,26 | 89,56 | 89,77 | 0,2% | 5,3% |
| zużycie | 88,74 | 87,51 | 89,16 | 89,26 | 0,1% | 2,0% |
| eksport | 18,67 | 19,29 | 18,04 | 17,94 | -0,6% | -7,0% |
| zapasy końcowe | 11,47 | 9,09 | 9,23 | 9,29 | 0,3% | 2,2% |
Źródło: USDA
Świat: Aktualizacja pierwszej prognozy USDA (Departament Rolnictwa USA) na nowe zbiory w sezonie 2025/26 nie wpłynęła drastycznie na wartości dotyczące upraw rzepaku na świecie. Globalne zbiory są szacowane na niecałe 90 mln t. To o ponad 5% więcej niż w zeszłym roku. Największy wzrost produkcji prognozowany jest dla Unii Europejskiej – z 16,9 mln t do 19,4 mln t (13,6% r/r), to o 1% więcej niż w majowych szacunkach. Zbliża się w ten sposób do Kanady, której produkcja również rośnie (z 18,8 do 19,5 mln t r/r). Bez zmian w stosunku do danych sprzed miesiąca pozostają areał (43,4 mln ha, 2,2% więcej r/r) i wydajność (2,1 t/ha czyli 3% więcej r/).
Zapasy i zużycie
Szacunki dotyczące poziomu zapasów końcowych zostają utrzymane. Ich wolumen wyróżnił się najmniejszą zmianą w stosunku do wcześniejszego okresu. Według USDA w czerwcowym raporcie, wolumen ma utrzymać się powyżej 9 mln t. Wartość stabilizuje się po wcześniejszej dużej zmianie i spadku z 11,5 mln t na przełomie sezonów 2023/24 i 2024/25. Wtedy korekta wynika z redukcji wolumenu w Chinach, Kanadzie i UE.
W pierwszej aktualizacji na nowy sezon wolumen szacowanego zużycia rzepaku został nieznacznie zwiększony. Według czerwcowych danych jest on oceniany na ponad 89 mln t. To o 2% więcej niż w okresie 2024/25. Na podwyżkę w stosunku do zeszłego roku składają się nie wielkie wzrosty u wszystkich głównych konsumentów rzepaku.
Handel
Świat: W czerwcowej prognozie wolumen światowego eksportu został obniżony. Wartość spadła poniżej 18 mln t. To o 7% mniej niż w sezonie 2024/25. Wolumen ma być niższy głównie z powodu zmniejszonych wysyłek nasion z Kanady, a także niższego zapotrzebowania importowego Unii Europejskiej, która spodziewa się znaczącego wzrostu wewnętrznej produkcji.
UE: Dobiegający końca sezon 2024/25 w imporcie rzepaku do krajów UE wyróżnił się większą dynamiką niż przed rokiem. W 51. tygodniach okresu dostawy przekroczyły 7,1 mln t (+28% r/r) i jego dynamika utrzymywała się w ostatnich tygodniach. Najwięcej pochodziło z Australii (48%), Ukraina traciła udział do niespełna 34%. Eksport na tym etapie sezonu wynosi blisko 325 tys. t i jest 32% niższy niż przed rokiem (niemal wszystko kierowane jest do Wielkiej Brytanii).
Polska: W pierwszych czterech miesiącach 2025 r. według wstępnych danych MRiRW wyeksportowano z Polski prawie 51 tys. t rzepaku. To 65% mniej niż przed rokiem. Największym odbiorcą były Niemcy (82%). Import w analizowanym okresie przekroczył 180 tys. t i był 74% wyższy r/r. Głównymi dostawcami na polski rynek byli Czesi (33%).
Ceny
Notowania na początku maja trzymały się blisko poziomu 470 EUR. W połowie miesiąca po wzroście ceny sierpniowego kontraktu znajdowały się w przedziale 480-490 EUR. Sytuacja zmieniła się dopiero w ostatnich dniach maja gdy korekta ponownie obniżył stawkę do niewiele ponad 470 EUR.
Kontrakt na nowe zbiory (zapadalność sierpień 2025 r.) przez większość czerwca był w trendzie wzrostowym. Przez trzy tygodnie umocnił się o ponad 30 EUR i przekroczył granicę 500 EUR. Umacniające się względem dolara euro w połączeniu z przecenę ropy naftowej wpłynęło na odwrócenie trendu. Ostatni tydzień czerwca to korekta spadkowa, która spowodowała powrót notowań do stanu z przełomu miesiąca.
Ceny w Polsce
W tygodniu kończącym się 22 czerwca 2025 r. średnie stawki za rzepak wyniosły 2403 zł/t zgodnie z danymi MRiRW. W porównaniu z wcześniejszym tygodniem jest to wzrost o 39 zł (1,7%). W stosunku do zeszłego roku bieżące ceny są o 20% wyższe.
Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego opublikował stawki oferowane przez punkty skupowe na terenie województwa dolnośląskiego. Za tonę rzepaku w połowie czerwca 2025 r. oferowano od 2000 do 2230 zł. Średnia stawka ukształtowała się na poziomie 2119 zł/t. To 43 zł mniej niż w maju.
W maju 2025 r. średnie stawki oferowane przez skupy za nasiona rzepaku odnotowały niewielki spadek. Przeciętna cena płacona dostawcom przez podmioty dokonujące zakupu wyniosła 2419 zł/t. To 50 zł mniej niż w kwietniu 2025 r. W stosunku do maja 2024 r. różnica wynosi 466 zł (24%).
Aktualna sytuacja i przewidywania
Napięta sytuacja na Bliskim Wschodzie (konflikt między Izraelem i USA vs. Iran) przełożyła się na wzrost cen surowców, które wsparły rzepak na giełdach. Znaczące podwyżki były odczuwalne też w krajowych umowach terminowych. W drugiej połowie czerwca oferowano od 2150 do 2200 z dostawami w lipcu i sierpniu. Jednak zmiana trendu i spadki surowców na światowych rynkach w ostatnich dniach (ropa naftowa) oraz umocnienie się euro względem dolara pociągną w dół za sobą także oferty w polskich skupach.