Sytuacja w UE
Produkcja mleka. Po pięciu miesiącach 2025 r. skup mleka w krajach Unii Europejskiej spadł do poziomu o 0,5 mln t niższego w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku, osiągając 62,1 mln t (-0,8% r/r). Wśród krajów Unii Europejskiej największy wolumenowo spadek zaliczyły Niemcy, produkcja obniżyła się tam o 0,4 mln t (-3% r/r). Sporo spadła również produkcja we Francji (-0,1 mln t; -1% r/r) oraz w Holandii (-0,1 mln t; -2% r/r). Największy wzrost w analizowanym okresie osiągnęła Irlandia, o 0,3 mln t (+8% r/r), a skup mleka w Polsce zwięszył się o 45 tys. t (+0,8% r/r).
Produkcja wybranych produktów mleczarskich.
W okresie I-V 2025 r. produkcja sera przez raportujące kraje Unii Europejskiej osiągnęła 4,0 mln t (dane KE), o 0,5% powyżej poziomu ubiegłorocznego. Wolumenowo, największy wzrost produkcji zanotowano w Polsce, o 13,6 tys. t r/r, kolejne są Hiszpania (+6,7 tys. t r/r) oraz Węgry (+3,0 tys. t r/r). Pozwala to na skompensowanie produkcji obniżonej w Niemczech (-8,2 mln t r/r) czy w Holandii (-7,0 mln t r/r).
Produkcja masła utrzymuje nieznaczny wzrost w relacji rocznej także po spływie danych za kwiecień (raporty KE), łącznie od początku roku 2025 produkcja masła przez raportujące kraje Unii Europejskiej to 829 tys. t, o 9 tys. t więcej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku (+1,1% r/r). Należy zwrócić uwagę, że od raportu obejmującego dane kwietniowe, nie są publikowane informacje o produkcji masła w Irlandii, będącej trzecim pod względem wolumenu producentem masła w UE w 2024 r. (268 tys. t w 2024 r., 13% produkcji UE). Za wzrost produkcji odpowiedzialne są głównie Niemcy, wolumen produkcji masła od początku roku wzrósł w tym kraju o 9,2 tys. t (+4% r/r), istotnie produkcję zwiększono również we Włoszech (+3,0 tys. t, +7% r/r) oraz w Hiszpanii (+3,0 tys. t, +37% r/r). Pozwala to skompensować z nadwyżką spadki produkcji w takich krajach, jak Holandia (-6,5 tys. t, -12% r/r), czy Belgia (-4,4 tys. t, -8% r/r). Polska produkcja kształtowała się w tym okresie o 1,7 tys. t powyżej poziomu ubiegłorocznego (+1% r/r).
Spadek produkcji odtłuszczonego mleka w proszku w raportujących ją krajach UE narastająco od początku roku do maja 2025 r. wyniósł -3% przy wolumenie 566 tys. t. Po spadkach notowanych przez cały ubiegły rok, produkcja w Niemczech zwiększyła się i od początku 2025 r. wzrost sięga 6% (+8,4 tys. t r/r). Spore obniżenie produkcji zanotowano natomiast w Belgii (-11,7 tys. t r/r) oraz w Polsce (-6,1 tys. t r/r).
Handel. Dane KE (portal Agridata) po pięciu miesiącach 2025 r. wskazują na eksport sera poza granice UE na poziomie 572 tys. t, o 2% powyżej poziomu ubiegłorocznego z tego okresu (+13 tys. t r/r). Eksport pełnego mleka w proszku spadł do 76 tys. t (-20 tys. t; -20% r/r), natomiast odtłuszczonego osiągnął 332 tys. t, nieco powyżej poziomu notowanego w ubiegłym roku (+3 tys. t; +0,1% r/r). Spadek eksportu jest kontynuowany w przypadku masła, którego wolumen dostaw obniżył się do 98 tys. t (-3% r/r) od początku roku.
Import w I-V 2025 r. kształtował się na następujących poziomach: masło 11 tys. t (+147% r/r), ser 81 tys. t (+3% r/r), OMP 17 tys. t (-8% r/r), PMP 9 tys. t (+12% r/r).
Ceny. Ceny mleka wzrosły również i w czerwcu; w unijnych skupach ich średnia kształtowała się na poziomie 53,12 EUR/100kg (+0,2% m/m; dane wg raportów KE). W porównaniu rocznym, cena ta jest o 15% wyższa. Zgodnie z danymi KE, w tym okresie cena uzyskiwana w polskich skupach osiągała średnią 52,98 EUR/kg, o 0,3% poniżej średniej unijnej.
20 lipca 2025 r. ceny produktów mleczarskich na rynku wewnętrznym UE kształtowały się na następujących poziomach: masło 734 EUR/100 kg (-0,7% m/m; +12% r/r), OMP 234 EUR/100 kg (-0,8% m/m; +0,8% r/r), PMP 427 EUR/100 kg (-2% m/m; +12% r/r), ser cheddar 461 EUR/100 kg (+0,7% m/m; +19% r/r), ser gouda 486 EUR/100 kg (-2% m/m; +11% r/r), serwatka w proszku 94 EUR/100 kg (-2% m/m; +18% r/r).
Rynek mleka w Polsce
Produkcja mleka. Również i w czerwcu 2025 r. kontynuowany jest miesięczny wzrost skupu mleka w Polsce, trwający nieprzerwanie od czterech miesięcy. Według Biuletynu Statystycznego GUS, kształtował się on na poziomie 1 143 mln l, to wzrost o 4,2% w porównaniu do czerwca ubiegłego roku (+46 mln l r/r). Łączny skup mleka w pierwszym półroczu 2025 r. wyniósł 6 813 mln l, o 1,6% powyżej produkcji ubiegłorocznej (+105 mln l r/r).
Ceny. W czerwcu 2025 r. ceny mleka w polskich skupach spadły do średniej 225,14 zł za hektolitr, to o 0,51 zł/hl mniej niż w poprzednim miesiącu (dane wg Biuletynu Statystycznego GUS). W zestawieniu z ubiegłym rokiem cena mleka utrzymuje się 15% powyżej notowanej w czerwcu 2024 r. (+30,10 zł/hl r/r).
Produkcja masła. Znaczny wzrost produkcji masła w Polsce w czerwcu 2025 r., jej wolumen osiągnął 22,3 tys. t, o 16% więcej niż w czerwcu ubiegłego roku (dane z Biuletynu Statystycznego GUS). Skumulowana produkcja masła od początku roku to 137 tys. t, o 3% powyżej produkcji ubiegłorocznej (w porównaniu do IH2023, produkcja jest natomiast o 1% niższa).
Handel. Po pierwszych pięciu miesiącach 2025 r., zgodnie z publikacją MRiRW, eksport produktów mleczarskich z Polski osiągnął wartość 6 147 mln PLN, to o 10% więcej w porównaniu do analogicznego okresu 2024 r. Wartościowo, eksport niemal wszystkich badanych kategorii nabiału wzrósł, najwięcej mleka i śmietany niezagęszczonych (CN 0401) – o 29% r/r przy wzroście wolumenu o 4% r/r. Wzrósł także eksport masła i innych tłuszczów mlecznych (CN 0405), ich wartość w eksporcie podniosła się o 28% r/r przy wolumenie większym o 2% r/r. Jedyna kategoria analizowanych produktów mleczarskich, której eksport zanotował spadek w okresie I-V 2025 r. to mleko i śmietana zagęszczone (CN 0402), ich wartość obniżyła się o 18% r/r, a wolumen o 14% r/r. Import w I-IV 2025 r. wzrósł do 2 968 mln PLN, o 9% r/r. Wartościowo największy wzrost odnotowano dla importu sera i twarogów (CN 0406), dostawy tych produktów przy wolumenie zwiększonym w badanym okresie o 7% r/r osiągały wartość o 10% wyższą w porównaniu rocznym.
Komentarz. Jak wynika ze sporządzanego przez Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA) raportu Nabiał: światowe rynki i handel, produkcja mleka w 2025 r. przez najistotniejszych producentów osiągnie 559,6 mln t, o 4,4 mln t więcej w porównaniu do 2024 r. (+0,8% r/r). Kraj, w którym prognozowany wolumen zwiększy się najbardziej, to Indie z produkcją 103,2 mln t mleka, o 2,2 mln t większą niż ubiegłoroczna (+2,2% r/r) i podwyższonej liczebności krów mlecznych o 0,8%. Swoją produkcję zwiększą również Stany Zjednoczone. Tam w bieżącym roku produkcja mleka ma osiągnąć 103,6 mln t, o 1,1 mln t więcej w relacji rocznej przy stanie krów mlecznych o 1,0% wyższym r/r. Największy spadek produkcji, według raportu USDA, ma mieć miejsce w krajach UE, do 145,3 tys. t, o 0,7 mln t r/r (-0,5% r/r). W zrewidowanym w lipcu przez KE raporcie Krótkoterminowe perspektywy rynków rolnych UE w 2025 r. prognozuje się, że liczebność stada krów mlecznych spadnie wprawdzie o 1,0% r/r, dzięki jednak poprawieniu ich mleczności, produkcja mleka w krajach UE ma osiągnąć nieznaczny wzrost do 155,8 mln t (+0,1% r/r). Dostawy do mleczarni są prognozowane na poziomie 145,9, o 0,2% wyższym w relacji rocznej. Zużycie mleka na skarmienie ma utrzymać się w wolumenie 2,8 mln t, a prognozowane zużycie w gospodarstwach i sprzedaż bezpośrednia ma pozostać na poziomie 7,1 mln t mleka.