Zacznij od początku
O ETFach wspominaliśmy na poziomie podstawowym, gdy wprowadzaliśmy pierwsze giełdowe pojęcia. To były jednak tylko niezbędne podstawy, a teraz podrążmy ten temat nieco głębiej. Dla przypomnienia: ETF, czyli Exchange Traded Fund, jest otwartym funduszem inwestycyjnym notowanym na giełdzie. Nazwa może się kojarzyć z Funduszami Inwestycyjnymi Otwartymi (FIO) lub Funduszami Inwestycyjnymi Zamkniętymi (FIZ).
Z jednej strony jest to prawda, w końcu funkcjonują na podobnych zasadach, czyli
- podlegają regulacjom krajowym i unijnym
- jednostki uczestnicwa ETF emitowane są przez fundusz tworzony przez TFI
- za zarządzanie funduszem ETF pobierana jest opłata roczna
- Fundusze ETF tworzone są na czas nieokreślony, z możliwością rozwiązania w określonych przypadkach.
Z drugiej strony mają wiele różnic. Spróbujemy Ci je przybliżyć.
Dawno, dawno temu...
a dokładnie to w latach 90., (czyli w zasadzie wcale nie tak dawno), pojawiły się pierwsze ETFy. Nie musiały zbyt długo przekonywać do siebie inwestorów, bo na popularności zyskały bardzo szybko. Dzisiaj są jednym z najchętniej wybieranych instrumentów finansowych, a globalny rynek ETF szacowany jest na ponad 9 bilionów USD. Na świecie notowane są ETFy oparte o różne indeksy giełdowe, sektory, branże, surowce czy obligacje. Inwestują w nie zarówno inwestorzy indywidualni, jak i instytucjonalni np. fundusze emerytalne, firmy ubezpieczeniowe, firmy zarządzania aktywami.
Dlaczego inwestorzy wybierają ETFy
Znasz już podstawowe pojęcia giełdowe. Wiesz też, czym jest benchmark. Jeśli jesteś tutaj przypadkiem i nie masz pojęcia o czym piszemy, zachęcamy Cię do lektury naszego tekstu o instrumentach i benchmarku, zanim przejdziesz dalej. Wróć do podstaw, bo bez dobrych butów trudno będzie Ci pokonać tę trasę.
Głównym celem funduszy ETF jest odzwierciedlenie instrumentu bazowego np. indeksu giełdowego akcji lub indeksu towarowego. To właśnie tak zwany pasywny sposób zarządzania. Polega on na tym, że zarządzający funduszem musi najdokładniej odwzorować indeks i wierne naśladować jego zmiany. Dla porównania w funduszach FIO i FIZ zarządzający realizują własne strategie, tak aby osiągnąć lepszy wynik niż benchmark np. indeks giełdowy. To powoduje, że mogą osiągać również niższe stopy zwrotu niż ustalony benchmark.
Dla kogo inwestowanie pasywne?
Inwestowanie pasywne to rozwiązanie dla inwestorów, którzy nie chcą analizować poszczególnych akcji, śledzić aktualnych informacji rynkowych z wielu spółek. Dlaczego jeszcze warto je poznać?
Niskie koszty zarządzania
Musimy wspomnieć też o kosztach. Zarządzający funduszem ETF ponosi tzw. koszty giełdowe, koszty przechowania aktywów u depozytariusza, opłaty administracyjne i licencyjne. Żeby pokryć te koszty, pobierana jest opłata za zarządzanie funduszem ETF. Z uwagi na pasywny sposób zarządzania, opłata ta jest kilkukrotnie niższa od opłaty pobieranej za zarządzanie funduszem FIO czy FIZ. Oznacza to, że fundusze ETF są tańsze w zarządzaniu niż inne fundusze. W przypadku tych notowanych na giełdzie w Warszawie opłaty wahają się od 0,15% do 0,6% w skali roku, w porównaniu do 2% w skali roku przy FIO akcyjnych. Jeśli inwestujesz długoterminowo, koszty zarządzania mogą znacznie odniżyć opłacalność inwestycji.
Notowane na giełdzie
Fundusze ETF notowane są na giełdzie w systemie notowań ciągłych. Co to oznacza? W pewnym sensie można nimi handlować na takich samych zasadach, jak akcjami. Jeśli zdecydujesz się na fundusz ETF, poniesiesz standardowe koszty zakupu lub sprzedaży tych jednostek. Wysokość tych kosztów zależy od domu maklerskiego, za pośrednictwem którego inwestujesz.
Wycena na bieżąco
Wiesz już, że fundusze ETF są notowane na giełdzie. Dzięki temu mogą być na bieżąco wyceniane przez rynek, czyli w godzinach trwania sesji giełdowej. Jeśli zdecydujesz się kupić lub sprzedać swoje jednostki funduszy ETF, możesz to zrobić w każdym momencie. Inaczej jest w przypadku FIO, które są wyceniane najwyżej raz dziennie, a realizacja zleceń nabycia lub odkupienia jest zazwyczaj w ciągu kilku dni.
Płynny obrót i wsparcie animatorów
Animatorzy dbają o płynność (kupno i sprzedaż) funduszy na giełdzie. Aby to zrobić, muszą realizować określone zadania. Zobowiązują się do tego na podstawie umowy z giełdą. Dbają o to, żeby:
- zapewnić jak najmniejszą różnicę pomiędzy limitem cen w zleceniach kupna i sprzedaży (tzw. spread)
- zapewnić maksymalną wielkość składanych zleceń (wielkość zleceń animatorów pozwala na natychmiastowe otwarcie lub zamknięcie pozycji)
- muszą trzymać się określonego czasu animatora w arkuszu, który zdecydowanie przekracza 90% czasu trwania sesji.
Ryzyko inwestowania w ETF
O tym, że nie istnieje idealny sposób inwestowania już dobrze wiesz. Z ETFami jest podobnie. Poza szeregiem zalet i udogodnień mają też kilka wad, o których musisz wiedzieć. Poznaj trzy najważniejsze ryzyka, z którymi musisz się zmierzyć, gdy inwestujesz w ETF.
-
ETFy zależą od notowań instrumentów bazowych i ich cen. Jeśli ceny indeksów bazowych spadają, spadają też ceny funduszy ETF. Ryzyko to jest znacznie mniejsze niż zakup pojedynczych spółek, bo portfel bazowy jest zdywersyfikowany.
Więcej o korzyściach z dywersyfikacji portfela przeczytasz w poziomie średnio zaawansowanym.
-
Możesz też inwestować w fundusze ETF oparte o zagraniczne indeksy np. DAX lub S&P500. Musisz jednak wiedzieć, że wahania kursów walut mają wpływ na opłacalność Twojej inwestycji. Wahania mogą działać na Twoją korzyść, kiedy kurs złotego rośnie lub na niekorzyść, kiedy kurs złotego się umacnia. Pamiętaj, że nawet jeśli ceny zagranicznych indeksów będą rosły, a złotówka będzie się umacniać, to inwestycja może przynieść stratę. Część funduszy ETF zabezpiecza ryzyko walutowe, co ogranicza wpływ wahań ceny złotówki na notowania ETFów.
-
Wiesz, czym jest ryzyko delistingu? To zjawisko polega na tym, że tytuły uczestnictwa funduszu ETF przestają być notowane na giełdzie papierów wartościowych. W skrócie - znikają z giełdy.
Ale spokojnie, w takiej sytuacji zazwyczaj nie tracisz kapitału. Emitent odkupuje od Ciebie tytuły uczestnictwa i wypłaca Ci należne środki finansowe (równe wartości aktywów netto przypadającej na posiadane tytuły uczestnictwa). W najgorszym scenariuszu, kiedy wartość odkupienia jest niższa od wartości nabycia, inwestorzy mogą być zmuszeni do zrealizowania straty, która wcześniej była tylko księgową stratą.
Czym się różnią ETFy od funduszy
Fundusze ETF dzielimy przede wszystkim ze względu na skład portfela inwestycyjnego, czyli sposobu odwzorowania indeksu. Można to zrobić na trzy sposoby:
- dokładne odwzorowanie indeksu, ETF kupuje spółki w proporcjach w jakich wchodzą do tego indeksu
- wykorzystanie przy budowie portfela wszystkich lub części spółek wchodzących w skład portfela, lecz w proporcjach innych niż w indeksie
- konstruowane na podstawie samodzielnie tworzonych koszyków spółek, aby odzwierciedlić zachowanie indeksu na którym jest oparty.
Obecnie na giełdzie w Warszawie notowane są fundusze ETF między innymi oparte na indeksach WIG20, DAX, S&P500, mWIG40, sWIG80.
| ETF | Fundusze |
|---|---|
| Tytuł uczestnictwa jest papierem wartościowym | Jednostki uczestnictwa nie są papierem wartościowym |
| Są notowane na giełdzie | Nie są notowane na giełdzie |
| Pasywny styl zarządzania | Aktywny styl zarządzania |
| Nabycie na giełdzie według aktualnej wyceny (notowań) | Nabycie za pośrednictwem dystrybutora po cenie publikowanej raz dziennie |
| Możliwość wielokrotnego kupowania i sprzedawania w ciągu sesji | Brak możliwości nabycia i umorzenia w ciągu jednej sesji |
| Publikacja składu portfela na każdej sesji | Publikacja portfela co miesiąc lub co pół roku |
| Wycena w trakcie sesji w oparciu o kwotowania animatora i kursu zawartych transakcji | Wycena raz dziennie po zakończeniu sesji |
Niniejszy materiał został przygotowany przez ING Bank Śląski S.A. wyłącznie w celach edukacyjnych, bez uwzględnienia celów inwestycyjnych, sytuacji finansowej ani środków jakimi dysponuje odbiorca.
Informacje zawarte w tej publikacji nie stanowią rekomendacji inwestycyjnej, ani porady inwestycyjnej, prawnej ani podatkowej, ani też oferty czy zachęty dotyczącej zakupu bądź sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. ING Bank Śląski S.A. dołożył należytej staranności aby zapewnić, że prezentowane informacje nie są błędne lub nieprawdziwe w dniu ich publikacji, jednak ING Bank Śląski S.A. i jego pracownicy nie ponoszą odpowiedzialności za ich prawdziwość i kompletność, ani wszelkie bezpośrednie i pośrednie szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji.
O ile nie zastrzeżono inaczej, wszystkie opinie, prognozy i oszacowania należą do autora(autorów) oraz są aktualne w momencie publikacji i mogą ulec zmianie bez uprzedniej notyfikacji.
Publikacja ta oraz zawarte w niej dane są chronione prawami autorskimi. Nie może być ona kopiowana, rozpowszechniana ani publikowana przez jakąkolwiek osobę w jakimkolwiek celu bez wyraźnej uprzedniej zgody ING Banku Śląskiego. Wszystkie prawa są zastrzeżone.
ING Bank Śląski S.A. nie świadczy usług doradztwa prawnego, podatkowego ani inwestycyjnego. Przed zawarciem umowy klient winien w oparciu o własne rozeznanie lub zasięgając porady profesjonalnych doradców rozważyć wszelkie ryzyka z nią związane, w szczególności ryzyko rynkowe, prawne i podatkowe.
Pamiętaj, że każda inwestycja wiąże się z podjęciem ryzyka, a co za tym idzie z utratą części lub całości kapitału