Wykup mieszkania zakładowego – co powinieneś wiedzieć?

Współdzielony kredyt hipoteczny

W dalszym ciągu na rynku znajduje się pula mieszkań zakładowych wynajmowanych dawniej pracownikom przez przedsiębiorstwa, w których byli zatrudnieni. Nawet jeśli budynek został sprywatyzowany, najemcy i tak mogą skorzystać z możliwości zakupu takiego lokalu – zobacz, jakie warunki musisz spełnić, aby wykupić dawne mieszkanie pracownicze!

Mieszkanie zakładowe – czym właściwie jest?

Mieszkania zakładowe to pozostałość z czasów PRL-u, kiedy państwowe zakłady pracy lub prywatne przedsiębiorstwa zlecały budowę bloków mieszkalnych przeznaczonych do zamieszkania przez pracowników. W niektórych przypadkach pracownicy wręcz pomagali przy ich budowie, by później móc wynajmować lokale. Po przeprowadzonej w latach 90. prywatyzacji zdecydowana większość z nich zmieniła właściciela – została przekazana gminie lub wykupiona przez prywatnych inwestorów.

Taka sytuacja zrodziła konflikty ze strony pracowników lub byłych pracowników, którzy od lat wynajmują je jako mieszkania pracownicze – lokale, które wynajmowali zmieniły właścicieli niejako bez ich wiedzy. Spory rozwiązano poprzez uchwalenie ustawy o mieszkaniach zakładowych z 15 grudnia 2000 roku, która dotyczy lokali należących w szczególności do:

• państwowych spółek,
• spółek, w których większość udziałów należy do skarbu państwa,
• spółek powstałych na skutek komercjalizacji mienia państwowego,
• pozostałych państwowych osób prawnych.

Wykup mieszkań zakładowych – kto może z tego skorzystać?

Zgodnie z wyżej wspomnianą ustawą do zakupu mieszkania zakładowego w pierwszej kolejności mają prawo:

• najemcy, którzy posiadają umowę najmu na czas nieokreślony lub administracyjną decyzję o przydziale mieszkania pracowniczego,
• pracownicy lub byli pracownicy firmy, do której należy mieszkanie. Konieczne jest jednak posiadanie umowy najmu na czas nieokreślony. Jeśli umowa została zawarta przed 12 listopada 1994 roku, może mieć także terminowy charakter,
• osoby bliskie dla pracownika lub byłego pracownika firmy – w sytuacji, gdy nie zdążył samodzielnie wykupić mieszkania zakładowego.

Kiedy można wykupić mieszkanie pracownicze?

W pierwszej kolejności o chęci wykupienia mieszkania zakładowego decyduje zakład pracy, do którego należy nieruchomość. Jeśli wynajmujesz w takim budynku lokal, otrzymasz pocztą zawiadomienie o możliwości wykupu wraz z podaną ceną rynkową mieszkania oraz z terminem, w którym musisz złożyć stosowne oświadczenie.

Co jednak zrobić w sytuacji, gdy właściciel budynku nie wyjdzie z taką inicjatywą? Możesz samodzielnie złożyć wniosek o wykup mieszkania, dołączając do niego następujące dokumenty:

• kopię dowodu osobistego,
• zaświadczenie o zameldowaniu,
• kopię umowy najmu lub administracyjnej decyzji dotyczącej przydziału mieszkania pracowniczego,
• jeśli jesteś bliską osobą zmarłego pracownika firmy, który był najemcą takiego lokalu, potrzebujesz również skróconego odpisu aktu zgonu. Jeśli jesteś współmałżonkiem – przygotuj akt małżeństwa.

Odpowiedź – twierdzącą lub odmowną – otrzymasz w ciągu 30 dni. Właściciel nie ma obowiązku przychylenia się o Twojej prośby, zawsze musi jednak uzasadnić odmowę.

Dodatkowe ulgi przy wykupie – jak z nich skorzystać?

Jeśli jesteś najemcą mieszkania pracowniczego, planując jego wykup możesz skorzystać z dodatkowej bonifikaty. Jej wysokość będzie wynosić:

• 6% od wartości mieszkania za każdy rok przepracowany w firmie, do której należy budynek z mieszkaniami pracowniczymi,
• 3% od wartości mieszkania za każdy rok najmu lokalu, który chcesz wykupić.

Jak to wygląda w praktyce? Jeśli jesteś pracownikiem firmy od 8 lat, a mieszkanie zakładowe wynajmujesz od 5 lat, możesz liczyć na bonifikatę w wysokości 60%. W sytuacji, gdy wartość takiego lokalu została oszacowana na 350 000 zł, zniżka wyniesie aż 210 000 zł – kupisz więc nieruchomość po cenie znacznie niższej niż rynkowa.

Jeśli mieszkanie pracownicze zostało przydzielone nie Tobie, lecz bliskiej Ci osobie, wciąż możesz skorzystać z bonifikaty. Konieczne jest jednak zebranie kompletu dokumentów potwierdzających Twoje prawo do ulgi. Należą do nich wcześniej już wspomniane odpisy aktów zgonu lub małżeństwa. Potrzebne Ci będzie też świadectwo pracy, w którym będzie podana liczba lat przepracowanych w tym przedsiębiorstwie.

Pamiętaj o tym, że jeśli zostanie Ci udzielona bonifikata, nie możesz sprzedać wykupionego mieszkania zakładowego przez 5 lat. W przeciwnym razie będziesz musiał zwrócić ją w całości – a najczęściej nie jest to niska kwota. Przeczytaj nasz artykuł o tym, jak uniknąć dodatkowych opłat przy sprzedaży lokalu przed upływem tego czasu!